Lao động nam có được hưởng chế độ thai sản hay không?

Thông thường, người ta nghĩ rằng chế độ thai sản là chế độ dành riêng cho lao động nữ khi họ mang thai và sinh con. Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi của lao động nam, trong một số trường hợp, pháp luật quy định lao động nam có thể hưởng chế độ thai sản. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về vấn đề này thông qua bài viết dưới đây

1. Đối tượng được hưởng chế độ thai sản

Căn cứ theo Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, các đối tượng được hưởng chế độ thai sản bao gồm:

(1) Lao động nữ mang thai;

(2) Lao động nữ sinh con;

(3) Lao động nhận nuôi con dưới 6 tháng tuổi;

(4) Lao động nữ đang thực hiện các biện pháp kế hoạch hóa gia đình như đặt vòng tránh thai, thực hiện các biện pháp triệt sản;

(5) Lao động nữ mang thai hộ và người mẹ;

(6) Lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội và có vợ sinh con.

Như vậy, trong trường hợp lao động nam thực hiện biện pháp triệt sản hoặc đang đóng bảo hiểm mà có vợ sinh con thuộc đối tượng hưởng của chế độ thai sản.

2. Điều kiện hưởng chế độ thai sản cho lao động nam

Căn cứ theo quy định tại Thông tư 59/2015/TT-BLĐXH, lao động nam được hưởng chế độ thai sản khi đáp ứng được điều kiện phải đóng BHXH từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.

3. Quyền lợi của lao động nam khi hưởng chế độ thai sản

3.1 Được nghỉ việc theo quy định

(1) Trường hợp lao động nam thực hiện biện pháp triệt sản

Lao động nam thực hiện biện pháp triệt sản được nghỉ hưởng chế độ theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền với thời gian tối đa là 15 ngày.

(2) Trường hợp lao động nam đang đóng BHXH và có vợ sinh con

Theo Điều 34 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, lao động nam đang đóng BHXH có vợ sinh con thì trong vòng 30 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh được nghỉ hưởng chế độ thai sản như sau:

- 05 ngày làm việc nếu vợ sinh thường;

- 07 ngày làm việc khi vợ sinh con phải phẫu thuật, sinh con dưới 32 tuần tuổi;

- 10 ngày làm việc trong trường hợp vợ sinh đôi, từ sinh ba trở lên thì cứ thêm mỗi con được nghỉ thêm 03 ngày làm việc;

- 14 ngày làm việc trong trường hợp vợ sinh đôi trở lên mà phải phẫu thuật.

Ngoài ra, trong một số trường hợp đặc biệt, lao động nam được nghỉ với thời gian dài hơn, cụ thể gồm:

- Trường hợp chỉ có mẹ tham gia BHXH hoặc cả cha và mẹ đều tham gia BHXH mà mẹ chết sau khi sinh con thì cha được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản đối với thời gian còn lại của người mẹ. Nếu mẹ tham gia BHXH nhưng không đủ điều kiện hưởng và mẹ chết sau sinh thì cha được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản cho đến khi con đủ 06 tháng tuổi.

- Trường hợp cha tham gia BHXH mà không nghỉ việc khi vợ chết sau sinh thì ngoài tiền lương còn được hưởng chế độ thai sản đối với thời gian còn lại của mẹ.

- Trường hợp chỉ có cha tham gia BHXH mà mẹ chết sau khi sinh con hoặc gặp rủi ro sau khi sinh mà không còn đủ sức khỏe để chăm sóc con theo xác nhận của cơ sở khám, chữa bệnh có thẩm quyền thì cha được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản cho đến khi con đủ 06 tháng tuổi.

Cần lưu ý thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản trong các trường hợp đặc biệt nêu trên sẽ tính cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.

3.2 Nhận trợ cấp 1 lần khi vợ sinh con

Căn cứ theo Điều 9 của Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH, điều kiện hưởng trợ cấp một lần khi sinh con đối với trường hợp chỉ có cha tham gia bảo hiểm xã hội (mẹ không tham gia BHXH hoặc không đủ điều kiện hưởng) thì cha phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.

Theo đó, mức hưởng trợ cấp thai sản 1 lần được tính như sau:

Mức hưởng trợ cấp thai sản 1 lần cho mỗi con = 2  X  Mức lương cơ sở