QUYẾT ĐỊNH

BAN HÀNH CHƯƠNG TRÌNH ĐẨY MẠNH XUẤT KHẨU ĐỐI VỚI CÁC SẢN PHẨM CÓ KHẢ NĂNG CAO CỦA QUẢNG NAM GIAI ĐOẠN 2022-2025

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH QUẢNG NAM

Căn cứ Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 19/6/2015; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 22/11/2019;

Căn cứ Quyết định số 1137/QĐ-TTg ngày 03/8/2017 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề án nâng cao năng lực cạnh tranh các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam đến năm 2020, định hướng đến năm 2030;

Căn cứ Nghị quyết số 13-NQ/TU ngày 20/7/2021 của Tỉnh ủy Quảng Nam về phát triển thương mại, du lịch tỉnh Quảng Nam đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030;

Theo đề nghị của Sở Công Thương tại Tờ trình số 440/TTr-SCT ngày 22/3/2022.

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Ban hành Chương trình đẩy mạnh xuất khẩu đối với các sản phẩm có khả năng cao của Quảng Nam giai đoạn 2022-2025, với các nội dung chính sau:

I. QUAN ĐIỂM, MỤC TIÊU XUẤT KHẨU

1. Quan điểm

Xác định sản phẩm chủ lực của tỉnh để đẩy mạnh hỗ trợ các hoạt động xúc tiến xuất khẩu phù hợp với năng lực cạnh tranh, nhu cầu thị trường và tận dụng được các lợi thế từ các Hiệp định thương mại Việt Nam đã, đang và sẽ tham gia.

Phát huy nguồn hàng hóa, dịch vụ sản xuất của tỉnh, đầu tư các sản phẩm chủ lực, sử dụng công nghệ cao, chế biến sâu, có giá trị gia tăng cao, gắn với phát triển vùng nguyên liệu đáp ứng yêu cầu phục vụ chế biến và xuất khẩu.

Tận dụng các cơ hội mới trong quan hệ đối ngoại, hội nhập kinh tế quốc tế của đất nước để mở rộng thị trường xuất khẩu, hướng đến những thị trường có yêu cầu cao về tiêu chuẩn, chất lượng hàng hóa dịch vụ.

Hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh ổn định sản xuất, vượt qua thời kỳ khó khăn sau dịch bệnh Covid-19, hướng đến mục tiêu phát triển xuất khẩu bền vững.

2. Mục tiêu

a) Mục tiêu tổng quát

- Định hướng thị trường và điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp thuộc các ngành nông nghiệp, công nghiệp, công nghiệp hỗ trợ phát triển sản xuất sản phẩm, đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu.

- Hướng dẫn, hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu chính ngạch các sản phẩm tiêu biểu của tỉnh sang các thị trường tiềm năng trong giai đoạn 2022-2025.

b) Mục tiêu cụ thể

- Xác định các sản phẩm của địa phương có tiềm năng để tập trung hỗ trợ, tìm kiếm thị trường, xúc tiến phát triển xuất khẩu.

- Phấn đấu đến năm 2025, giá trị xuất khẩu hàng hóa của tỉnh Quảng Nam đạt 3,3 tỷ USD, trong đó đề ra mục tiêu xuất khẩu đối với từng nhóm hàng đến năm 2025II. NỘI DUNG CHƯƠNG TRÌNH

1. Xác định các mặt hàng xuất khẩu chủ lực

a) Nhóm hàng nông, lâm, thủy sản

Nhóm ngành hàng nông, lâm, thủy sản có vị trí quan trọng trong cơ cấu phát triển kinh tế xã hội của tỉnh, phấn đấu giá trị sản xuất ngành nông, lâm, thủy sản đạt tốc độ tăng trưởng bình quân hằng năm 3,0 - 3,5%, tầm nhìn đến năm 2030 chiếm khoảng 6% trong GRDP cơ cấu kinh tế của tỉnh2. Định hướng thị trường xuất khẩu

a) Đối với thị trường Châu Á

Châu Á là thị trường có số lượng Hiệp định FTA Việt Nam tham gia nhiều nhất trong khuôn khổ hợp tác ASEAN với các đối tác. Các mặt hàng xuất khẩu mạnh sang thị trường châu Á gồm: các sản phẩm từ gỗ, nông thủy sản chế biến, hàng may mặc, da giày, linh kiện điện tử,… Dự kiến đến năm 2025, kim ngạch xuất khẩu sang thị trường này đạt hơn 939 triệu USD, chiếm 28% tổng giá trị xuất khẩu của tỉnh. Trong đó, Trung Quốc vừa là thị trường truyền thống vừa là một trong những đối tác tiềm năng xuất khẩu nông, thủy sản của tỉnh. Định hướng các sản phẩm chủ lực xuất khẩu sang thị trường này gồm:

- Sâm Ngọc Linh và các sản phẩm chế biến sâu từ sâm Ngọc Linh.

- Trái cây: Trung Quốc là quốc gia có nhu cầu nhập khẩu trái cây tươi lớn thứ hai thế giới và Việt Nam là thị trường nhập khẩu đứng thứ 4 của Trung Quốc, chiếm trên 7% nhu cầu nhập khẩu. Trong 9 loại quả tươi của Việt Nam được phép xuất khẩu chính ngạch vào nước này gồm: thanh long, xoài, dưa hấu, vải, nhãn, chuối, mít, chôm chôm, măng cụt thì tỉnh Quảng Nam có thể sản xuất và cung cấp quả dưa hấu và quả măng cụt để xuất sang thị trường này.

- Thủy sản: Trung Quốc nằm trong top 3 thị trường xuất khẩu của thủy sản Việt Nam. Thị trường này tương đối “dễ tính” so với các thị trường khác như Nhật bản, Hàn Quốc và các Quốc gia Châu Âu. Vì vậy, việc định hướng cho các doanh nghiệp của tỉnh xuất khẩu chính ngạch các sản phẩm thủy sản như tôm chân trắng, tôm sú, mực khơi,… mang lợi hiệu quả kinh tế cao.

b) Đối với thị trường Châu Âu (EU)

Liên minh Châu Âu EU luôn nằm trong nhóm thị trường xuất khẩu và đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam. Lợi thế lớn nhất của doanh nghiệp Việt Nam tại thị trường EU chính là ưu đãi thuế quan từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA), nhiều ngành hàng như giày dép, dệt may, thủy sản, gỗ, rau quả đều đã tận dụng khá tốt và gia tăng được kim ngạch xuất khẩu. Trong đó, mặt hàng nông sản, thực phẩm, rau quả xuất khẩu của Việt Nam đang tăng trưởng cao ở mức 20-30%/năm và không bị hạn chế chủng loại, sản lượng.

Đối với tỉnh Quảng Nam, một số mặt hàng cần đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường này là nhóm hàng gia công xuất khẩu như máy móc, linh kiện điện tử, dệt may, da giày và nông sản (chuối, măng cụt - thị trường tiềm năng là Pháp, Hà Lan và Đức). Tuy nhiên, EU là thị trường có rất nhiều quy định, tiêu chuẩn kỹ thuật về chất lượng hàng hóa, các quy định này không cố định mà thường xuyên thay đổi hoặc nâng cao hơn. Đây cũng là khu vực đề cao các yếu tố cạnh tranh lành mạnh, quyền sở hữu trí tuệ,… Vì vậy, doanh nghiệp giao thương với thị trường EU cần thường xuyên cập nhật các tiêu chuẩn kỹ thuật, chất lượng, kể cả quy cách đóng gói, bao bì, thông tin sản phẩm; tuân thủ các yêu cầu về cạnh tranh lành mạnh, minh bạch thông tin, nguồn gốc xuất xứ hàng hóa.

c) Đối với thị trường Châu Mỹ

Hiệp định đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương CPTPP được ký kết năm 2018, các hoạt động xúc tiến thương mại, nâng cao kim ngạch xuất khẩu vào châu Mỹ luôn được đẩy mạnh. Đây là khu vực thị trường rộng lớn với dân số hơn 1 tỷ dân, nhu cầu tiêu dùng hàng hóa khổng lồ và là địa chỉ xuất khẩu tiềm năng cho nhiều lĩnh vực sản xuất của Việt Nam. Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang châu Mỹ trong năm 2021 đạt hơn 114 tỷ USD, tăng gần 27% so với năm 2020. Trong đó, ngành hàng dệt may, xuất khẩu sang khu vực này đạt trên 17 tỷ USD, chiếm gần 50% tổng kim ngạch xuất khẩu toàn ngành; ngành hàng máy vi tính, điện tử và linh kiện, châu Mỹ cũng là thị trường nhập khẩu lớn với tổng kim ngạch đạt gần 14 tỷ USD. Các mặt hàng tỉnh Quảng Nam xuất khẩu chủ yếu thuộc nhóm hàng gia công như hàng may mặc, da giày, thiết bị linh kiện điện tử,… và nhóm ngành công nghiệp phụ trợ như phụ tùng ô tô, máy móc thiết bị.

III. CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN

1. Giải pháp chung

a) Công tác xúc tiến thương mại, thông tin thị trường hỗ trợ doanh nghiệp:

- Xây dựng các kênh thông tin hỗ trợ doanh nghiệp về thông tin thị trường, tổ chức các chương trình xúc tiến thương mại, tăng cường công tác phân tích, dự báo thị trường và nghiên cứu, ban hành các chính sách tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, qua đó hỗ trợ doanh nghiệp của tỉnh tham gia trực tiếp, hiệu quả chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị. Tăng cường công tác cảnh báo các quy định về rào cản và những vấn đề phát sinh đối với xuất khẩu hàng hoá.

- Hỗ trợ, tạo điều kiện để doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh tham gia các hội nghị, hội thảo, kết nối giao thương giữa nhà cung cấp với doanh nghiệp xuất khẩu, tổ chức xúc tiến thương mại và các thương vụ Việt Nam ở nước ngoài.

- Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về thương mại quốc tế, các cam kết, Hiệp định Thương mại tự do và chính sách xuất nhập khẩu. Tiếp tục đề xuất cải cách mạnh mẽ các thủ tục hành chính về xuất nhập khẩu, hỗ trợ lãi suất đầu tư đổi mới công nghệ, xây lắp nhà xưởng, nhập khẩu máy móc, thiết bị tiên tiến để sản xuất hàng xuất khẩu.

b) Tiêu chuẩn về sản phẩm hàng hoá

Xây dựng các chương trình, đề án hướng dẫn doanh nghiệp xuất khẩu ổn định sang các thị trường nước ngoài, đặc biệt là thị trường Trung Quốc, EU, Mỹ. Các quy định về nguồn gốc xuất xứ, quy trình sản xuất chế biến, hàng hóa phải đăng ký mã số vùng trồng, đăng ký mã số đóng gói sản phẩm, công nghệ truy xuất nguồn gốc vào từng khâu trong các giai đoạn tạo ra sản phẩm, các phương pháp quản lý phù hợp để chuẩn hóa sản phẩm hàng hoá xuất khẩu.

Định hướng thành lập các cơ sở đào tạo, trung tâm thử nghiệm, các tổ chức chứng nhận đạt tiêu chuẩn quốc tế; hướng dẫn doanh nghiệp xây dựng, áp dụng các quy định về nhãn hiệu hàng hóa thân thiện với môi trường, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm phù hợp với điều kiện trong nước và tiêu chuẩn quốc tế.

c) Dịch vụ hỗ trợ xuất khẩu

- Công nghệ thông tin:

Xây dựng kế hoạch, chương trình hỗ trợ doanh nghiệp đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng thương mại điện tử, chuyển đổi mô hình kinh doanh trên môi trường trực tuyến để kết nối trực tiếp với người tiêu dùng. Hỗ trợ, hướng dẫn các doanh nghiệp tham gia phát triển thương mại xuyên biên giới trên cơ sở liên thông kết nối giữa các kênh thông tin sản phẩm http://sanphamquangnam.com và các sàn thương mại điện tử như: Alibaba.com, Amazon.com, Voso Global Postmart.vn, Lazada.vn,... để giới thiệu, quảng bá và xuất khẩu sản phẩm.

- Dịch vụ logistics:

Huy động các nguồn lực xã hội đầu tư phát triển hạ tầng kỹ thuật hệ thống giao thông đường bộ, đường sắt, sân bay, bến cảng để tạo sự hài hòa giữa các phương thức vận tải đường bộ, đường thủy và đường hàng không nhằm phát triển, nâng cao chất lượng dịch vụ logistics.

- Dịch vụ tài chính (vốn, thuế, phí,...):

Các tổ chức tín dụng, ngân hàng thương mại xây dựng, đề xuất gói tín dụng lãi suất thấp và đảm bảo doanh nghiệp tiếp cận được dễ dàng, nhất là đối tượng các doanh nghiệp vừa và nhỏ, hợp tác xã nông nghiệp để có khả năng phục hồi sản xuất và xuất khẩu sau dịch bệnh Covid -19.

Xây dựng các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp giảm chi phí, giá thành sản xuất sản phẩm và các loại thuế, phí cho doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu bị ảnh hưởng do dịch bệnh Covid 19.

2. Một số giải pháp cho các nhóm hàng

a) Đối với nhóm hàng nông, lâm, thủy sản

- Để hàng nông sản Quảng Nam có thể thâm nhập sâu vào thị trường khó tính với những quy định khắt khe về kiểm dịch thực vật, quản lý chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm, thì buộc nông sản phải có bước chuyển biến mạnh mẽ về chất lượng, áp dụng phương thức trồng trọt theo các tiêu chuẩn như VietGAP, Global GAP,…

- Xây dựng chương trình, kế hoạch doanh nghiệp, hợp tác xã sản xuất sản phẩm xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Trung Quốc tiến hành thực hiện việc đăng ký mã số vùng trồng và mã số cơ sở đóng gói sản phẩm theo Lệnh 248 về “Quy định đăng ký và Quản lý doanh nghiệp sản xuất thực phẩm nhập khẩu nước ngoài” và lệnh 249 về “Biện pháp quản lý an toàn thực phẩm nhập khẩu”.

- Xây dựng các chương trình, kế hoạch hoạt động hỗ trợ người dân liên kết với các doanh nghiệp, tập đoàn hoặc tập hợp thành mô hình hợp tác xã để dễ dàng áp dụng kỹ thuật công nghệ vào quá trình trồng trọt, đánh bắt và thu hoạch. Tổ chức hướng dẫn các doanh nghiệp, hợp tác xã sản xuất nông sản xây dựng hệ thống bảo quản, chế biến sau thu hoạch, đặc biệt là chế biến sâu để đảm bảo an toàn cho sản phẩm.

- Khuyến khích người dân, hợp tác xã sản xuất nông nghiệp đổi mới và nâng cao chất lượng máy móc, thiết bị, công nghệ sản xuất theo hướng sản xuất sạch, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế. Thúc đẩy phát triển các mối liên kết giữa người sản xuất - vận chuyển - chế biến - tiêu thụ; giữa doanh nghiệp cung ứng nguyên phụ liệu với doanh nghiệp sản xuất sản phẩm cuối; giữa nhà nông - nhà nước - nhà khoa học - doanh nghiệp. Tiếp tục xây dựng các chính sách toàn diện về an toàn hợp với chuẩn mực quốc tế.

b) Đối với nhóm hàng công nghiệp, công nghiệp phụ trợ

- Triển khai các chương trình kết nối kinh doanh nhằm tăng cường liên kết, liên doanh giữa các doanh nghiệp trong tỉnh với các doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước để tiếp cận thị trường, đầu tư đổi mới công nghệ, tiêu chuẩn hóa sản phẩm và tham gia chuỗi giá trị với các sản phẩm có lợi thế, đáp ứng nhu cầu trong nước và đủ sức cạnh tranh để xuất khẩu.

- Xây dựng kế hoạch và đề xuất các cơ chế hỗ trợ đào tạo phát triển nguồn nhân lực kỹ thuật cao cho ngành công nghiệp cơ khí chế tạo, đặc biệt là nguồn nhân lực trong lĩnh vực thiết kế chế tạo, nghiên cứu và phát triển. Khuyến khích liên kết giữa các cơ sở đào tạo và doanh nghiệp trong hoạt động đào tạo và phát triển các chương trình, giáo trình phù hợp với thực tiễn.

c) Đối với nhóm hàng gia công xuất khẩu

Thu hút các doanh nghiệp về sản xuất sản phẩm linh kiện điện tử như Samsung, LG, Foxconn. Canon, Intel,... để tạo giá trị xuất khẩu lớn và bền vững cho tỉnh.

Xây dựng chương trình, biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp ổn định sản xuất, đảm bảo điều kiện phòng chống dịch cho người lao động; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong hoạt động sản xuất, xuất khẩu, không để xảy ra đứt gãy chuỗi cung ứng sản phẩm của doanh nghiệp.

Điều 2. Tổ chức thực hiện

1. Sở Công Thương là cơ quan đầu mối theo dõi, đôn đốc các Sở, Ban, ngành tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố và các đơn vị có liên quan tổ chức triển khai thực hiện Chương trình này. Định kỳ hàng năm tham mưu UBND tỉnh báo cáo Chính phủ, Bộ Công Thương theo quy định.

2. Các Sở, Ban, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố căn cứ nhiệm vụ được phân công tại Phụ lục kèm theo, chủ động triển khai thực hiện; thường xuyên kiểm tra, giám sát kết quả thực hiện nhiệm vụ. Định kỳ trước ngày 30/11 hằng năm hoặc đột xuất báo cáo tình hình thực hiện gửi về Sở Công Thương để tổng hợp báo cáo UBND tỉnh và Bộ Công Thương.

3. Trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện nếu có khó khăn, vướng mắc, các cơ quan, đơn vị phản ánh về Sở Công Thương để tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh xem xét, quyết định.

Điều 3. Chánh Văn phòng UBND tỉnh; Thủ trưởng các Sở, Ban, ngành; Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này.

Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký./.

PHỤ LỤC

DANH MỤC TRIỂN KHAI THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH ĐẨY MẠNH XUẤT KHẨU ĐỐI VỚI CÁC SẢN PHẨM CÓ KHẢ NĂNG CAO CỦA QUẢNG NAM GIAI ĐOẠN 2022-2025
(Kèm theo Quyết định số 795/QĐ-UBND ngày 28/3/2022 của UBND tỉnh Quảng Nam)