HƯỚNG DẪN

CÔNG TÁC KIỂM SÁT VIỆC GIẢI QUYẾT CÁC VỤ VIỆC VỀ KINH DOANH, THƯƠNG MẠI, LAO ĐỘNG, VỤ ÁN HÀNH CHÍNH VÀ NHỮNG VIỆC KHÁC THEO QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT NĂM 2007

“Viện kiểm sát các cấp nắm vững quy định của BLDS, BLTTDS, Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính, xác định rõ vai trò, trách nhiệm của Viện kiểm sát trong công tác kiểm sát giải quyết các vụ việc dân sự, các vụ án hành chính và những việc khác theo quy định của pháp luật. Vụ kiểm sát việc giải quyết các vụ án dân sự phối hợp với Vụ kiểm sát việc giải quyết các vụ án hành chính, kinh tế, lao động và những việc khác theo quy định của pháp luật hướng dẫn các Viện kiểm sát địa phương sơ kết rút kinh nghiệm và có các giải pháp để nâng cao hiệu quả kiểm sát các bản án, quyết định giải quyết vụ việc dân sự của Tòa án, nhằm phát hiện vi phạm, qua đó kháng nghị, kiến nghị theo quy định của pháp luật; kịp thời hướng dẫn công tác kiểm sát việc giải quyết các vụ việc dân sự có liên quan đến tổ chức, cá nhân nước ngoài trong điều kiện Việt Nam đã là thành viên của Tổ chức Thương mại thế giới.

Để thực hiện tốt các nội dung Chỉ thị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Vụ 12 - Viện kiểm sát nhân dân tối cao hướng dẫn Viện kiểm sát nhân dân địa phương thực hiện công tác kiểm sát trong lĩnh vực này như sau:

1. Kiểm sát việc thụ lý vụ việc kinh doanh thương mại, lao động của Tòa án:

Nếu việc thông báo thụ lý của Tòa án không đúng kể cả cấp sơ thẩm và phúc thẩm (không gửi, gửi chậm, vi phạm về hình thức và nội dung) thì tập hợp kiến nghị, yêu cầu Tòa án khắc phục theo quy định tại khoản 1 Điều 21 BLTTDS.

Theo quy định tại Điều 179 BLTTDS thì thời hạn chuẩn bị xét xử vụ án kinh doanh thương mại và lao động là 02 tháng, có thể gia hạn 01 tháng (kể từ ngày thụ lý). Hết thời hạn đó Tòa án phải ra một trong các quy định được quy định tại khoản 2 Điều 179 BLTTDS, các quyết định này Tòa án phải gửi cho Viện kiểm sát, kiểm sát viên phải thực hiện công việc là:

- Đối với các Quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, quyết định trưng cầu giám định và một số quyết định khác của Tòa án khi tiếp nhận Kiểm sát viên phải nghiên cứu đầy đủ nội dung và hình thức, tập hợp khiếu nại của đương sự (nếu có) để xác định tính hợp pháp, có căn cứ của các quyết định này nếu có vi phạm thì thực hiện kiến nghị với Tòa án.

- Đối với việc dân sự: Sau khi nhận được quyết định mở phiên họp giải quyết việc dân sự về kinh doanh thương mại và lao động kèm hồ sơ thì kiểm sát viên phải nghiên cứu, lập hồ sơ kiểm sát và tham gia phiên họp.

Trường hợp Tòa án không gửi hoặc gửi chậm các bản án, quyết định giải quyết vụ việc dân sự thì Viện kiểm sát cùng cấp và cấp trên kiến nghị với Tòa án bằng văn bản.

Khi nhận được đơn khiếu nại của đương sự về việc thu thập chứng cứ của Tòa án (do đương sự gửi trực tiếp hoặc do Tòa án thông báo) vì Viện kiểm sát phải vào sổ nhận đơn, phân công kiểm sát viên nghiên cứu đơn về các nội dung: quan hệ tranh chấp nội dung vụ việc, những quyết định, hành vi cụ thể của Tòa án trong việc thu thập chứng cứ mà đương sự khiếu nại và những yêu cầu cụ thể, tài liệu chứng cứ kèm theo. Trường hợp đương sự gửi đơn khiếu nại đến Viện kiểm sát thì Viện kiểm sát gửi đơn đến Tòa án để Tòa án chuyển hồ sơ vụ án cho Viện kiểm sát tham gia phiên tòa.

4. Việc kháng nghị theo thủ tục tố tụng:

Đối với những bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật nếu phát hiện có vi phạm pháp luật cần xem xét kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm theo thẩm quyền hoặc báo cáo lên Viện kiểm sát cấp trên xem xét kháng nghị.

5. Một số văn bản pháp luật cần lưu ý khi thực hiện kiểm sát giải quyết vụ việc dân sự về kinh doanh thương mại, lao động.

Luật Doanh nghiệp 2005, Luật dân sự 2005, Luật thương mại 2005, Luật Nhà ở 2005, Luật sở hữu trí tuệ 2005, Bộ luật lao động 2002 và sửa đổi năm 2006, Luật chứng khoán 2006; Những quy định của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) về tranh chấp thương mại, đầu tư và sở hữu trí tuệ mà Việt Nam đã ký kết hoặc công nhận khi tham gia tổ chức này.

Về nội dung này đề nghị các đơn vị nghiên cứu mục 5, văn bản số 04 ngày 18/01/2006 của Vụ 12 về việc hướng dẫn công tác kiểm sát giải quyết án hành chính, kinh doanh thương mại, lao động và những việc khác theo quy định của pháp luật năm 2006.

Tuy nhiên số việc đã được Tòa án giải quyết mới 16 việc đạt 30,2% chưa giải quyết 37 việc. Như vậy số lượng về phá sản doanh nghiệp chưa giải quyết còn khá nhiều.

Viện kiểm sát nhân dân tối cao sẽ tập hợp những vướng mắc khi thực hiện công tác kiểm sát giải quyết yêu cầu phá sản doanh nghiệp tại Tòa án sẽ có văn bản hướng dẫn riêng.

Năm 2006, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã ban hành Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính (sửa đổi, bổ sung) và sau đó Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã ban hành Nghị quyết số 04 ngày 04/8/2006 hướng dẫn thi hành một số điều Pháp lệnh nêu trên. Căn cứ vào các văn bản pháp luật này, công tác kiểm sát giải quyết án hành chính cần làm tốt nhiệm vụ quyền hạn sau:

- Khởi tố vụ án hành chính theo quy định tại khoản 2 Điều 21 Luật tổ chức Viện kiểm sát nhân dân năm 2002; Điều 18 Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung năm 2006 và mục 21 Nghị quyết 04 nêu trên. Trong trường hợp này, Viện kiểm sát phải cung cấp tài liệu, chứng cứ chứng minh cho việc khởi tố của mình là có căn cứ và hợp pháp.

- Yêu cầu Tòa án nhân dân cùng cấp áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời theo quy định tại khoản 7 Điều 21 Luật tổ chức Viện kiểm sát nhân dân năm 2002, khoản 2 Điều 33 Pháp lệnh sửa đổi bổ sung năm 2006.

- Kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm các bản án quyết định của Tòa án nhân dân theo quy định tại Điều 22 của Luật tổ chức Viện kiểm sát nhân dân năm 2002; khoản 1 Điều 55, Điều 68 Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung năm 2006.

Việc nghiên cứu và áp dụng pháp luật khi kiểm sát các vụ án hành chính là rất rộng ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Qua theo dõi án hành chính mấy năm nay thì lĩnh vực án hành chính nhiều là xử lý vi phạm hành chính (các khoản 1 đến 5 Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính); cấp và thu hồi phép các loại (khoản 6 Điều 11 Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính); lĩnh vực quản lý đất đai (khoản 17 Điều 11 Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính).

Vừa qua trên cơ sở ý kiến của một số Viện kiểm sát địa phương, Vụ 12 đã có văn bản số 117/VKSTC-V12 ngày 12/01/2007 về việc trao đổi một số vướng mắc khi áp dụng Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính. Đề nghị các Viện kiểm sát địa phương nghiên cứu thêm văn bản này để thực hiện công tác kiểm sát giải quyết án hành chính năm 2007.

1. Về công tác chỉ đạo điều hành

- Cán bộ kiểm sát viên ở tất cả các cấp kiểm sát khi kiểm sát việc giải quyết các vụ việc dân sự phải lập hồ sơ kiểm sát. Khi nghiên cứu hồ sơ phải thận trọng tỷ mỷ, toàn diện, thực hiện quyền năng theo tố tụng và quy chế của ngành phải có căn cứ và đúng thẩm quyền.

2. Một số chỉ tiêu:

- Số vụ, việc Tòa án gửi thông báo thụ lý cho Viện kiểm sát (cấp huyện và tỉnh).

- Tổng số vụ, việc Tòa án đã giải quyết nhưng Viện kiểm sát không nhận được bản án, quyết định.

- Tổng số vụ, việc Viện kiểm sát yêu cầu Tòa án thu thập chứng cứ theo yêu cầu của đương sự.

- Tổng số kiến nghị, yêu cầu, kháng nghị

- Tổng số vụ, việc Tòa án cấp phúc thẩm, giám đốc thẩm xử không chấp nhận kháng nghị phúc thẩm, giám đốc thẩm của Viện kiểm sát. Số vụ, việc kháng nghị tiếp.

Các số liệu trên Viện kiểm sát các cấp theo dõi chặt chẽ và báo cáo tháng, 6 tháng, năm và báo cáo đột xuất khi có yêu cầu.

Năm 2007 là năm tiếp tục theo thực hiện BLTTDS , Bộ luật dân sự năm 2005, Luật thương mại và một số văn bản pháp luật khác nên sẽ có nhiều vấn đề mới đặt ra trong quá trình thực hiện chức năng của ngành. Do vậy, Viện kiểm sát các cấp cần chú ý tổng hợp những vấn đề làm tốt, những vướng mắc, khó khăn hạn chế để rút kinh nghiệm và báo cáo Viện kiểm sát cấp trên hướng dẫn chỉ đạo chung.

Viện kiểm sát nhân dân tối cao sẽ tiếp tục tham gia với Tòa án nhân dân tối cao ban hành các Nghị quyết hướng dẫn thi hành một số quy định BLTTDS 2004. Vụ 5 và Vụ 12 Viện kiểm sát nhân dân tối cao sẽ xây dựng Quy chế nghiệp vụ về công tác kiểm sát việc giải quyết các vụ việc dân sự và Biểu mẫu thống kê, sổ quản lý nghiệp vụ theo tinh thần BLTTDS, Pháp lệnh và thủ tục giải quyết các vụ án hành chính trình lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân tối cao ký ban hành để toàn ngành thực hiện.

Trên đây là những nội dung Vụ 12 hướng dẫn thực hiện Chỉ thị công tác năm 2007 của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao về công tác kiểm sát giải quyết các vụ án hành chính, các vụ việc dân sự (phần lao động và kinh doanh thương mại) và những việc khác theo quy định của pháp luật. Đề nghị các Viện kiểm sát địa phương nghiên cứu, thực hiện.

Nơi nhận:
- Viện: KSND các tỉnh, TP trực thuộc TW;
- 3 VKSXXPT 1, 2, 3;
- Đ/c Trí VT-VKSNDTC (thay B/c);
- Đ/c Nga -PVT-VKSTC (thay B/c);
- Lãnh đạo Vụ 12 - VKSNDTC;
- Cán bộ Vụ 12 - VKSNDTC;
- Lưu: VT (2b)-Vụ 12

TL. VIỆN TRƯỞNG
VỤ TRƯỞNG




Phạm Đức Thắng

Từ khóa: Hướng dẫn 04/VKSTC-V12, Hướng dẫn số 04/VKSTC-V12, Hướng dẫn 04/VKSTC-V12 của Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Hướng dẫn số 04/VKSTC-V12 của Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Hướng dẫn 04 VKSTC V12 của Viện kiểm sát nhân dân tối cao, 04/VKSTC-V12