CHỈ THỊ

VỀ CÁC NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP TRỌNG TÂM ĐẨY MẠNH GIẢI NGÂN VỐN ĐẦU TƯ CÔNG NHỮNG THÁNG CUỐI NĂM 2024

Trong những tháng đầu năm 2024, các bộ, cơ quan trung ương và địa phương đã tích cực triển khai thực hiện các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ và các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2024. Tăng trưởng tổng sản phẩm trong nước (GDP) 6 tháng đầu năm 2024 đạt 6,42%, vượt cận trên kịch bản tại Nghị quyết số 01/NQ- CP (6,0%). Tuy nhiên, kết quả giải ngân vốn đầu tư công 7 tháng đầu năm 2024 chỉ đạt 34,68% kế hoạch được Thủ tướng Chính phủ giao, thấp hơn cùng kỳ năm 2023. Tỷ lệ giải ngân thấp gây ra nhiều hệ lụy, ảnh hưởng tới tăng trưởng kinh tế, tác động đến môi trường đầu tư, kinh doanh và các hiệp định đã ký kết, huy động các nguồn vốn xã hội khác để đầu tư cơ sở hạ tầng và triển khai chính sách tài khóa, tiền tệ.

Thủ tướng Chính phủ ghi nhận, biểu dương 11 bộ, cơ quan trung ươngI. QUAN ĐIỂM, ĐỊNH HƯỚNG CHỈ ĐẠO ĐIỀU HÀNH

1. Quán triệt, bám sát chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách pháp luật của Nhà nước, nâng cao nhận thức, vai trò, ý nghĩa của đầu tư công đối với phát triển kinh tế - xã hội; xác định giải ngân vốn đầu tư công là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng hàng đầu của các cấp, các ngành, thực hiện điều hành chủ động, linh hoạt, kịp thời, xác định rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, trọng tâm, trọng điểm, hiệu quả; làm việc nào dứt việc đó; kịp thời tháo gỡ các điểm nghẽn, vướng mắc; đề cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu.

2. Thực hiện “5 quyết tâm”, “5 đảm bảo” trong tổ chức triển khai thực hiện giải ngân kế hoạch đầu tư công năm 2024, cụ thể:

- 5 quyết tâm: (1) Quyết tâm giữ vững kỷ luật, kỷ cương, đẩy lùi tiêu cực trong triển khai giải ngân vốn đầu tư công; (2) Quyết tâm làm tốt công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư, tạo sinh kế cho người dân; (3) Quyết tâm tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế và các phát sinh trên thực tế làm ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân vốn đầu tư công; (4) Quyết tâm đổi mới phương pháp, cách làm, ứng dụng giải pháp công nghệ mới, hiện đại, tăng cường chuyển đổi số; (5) Quyết tâm bám sát thực tiễn, tháo gỡ vướng mắc, khắc phục tình trạng đùn đẩy, né tránh, sợ sai, sợ trách nhiệm trong thực thi công vụ của cán bộ, công chức, viên chức.

- 5 đảm bảo: (1) Đảm bảo đủ nguyên vật liệu, nhất là cát, sỏi, đá, đất đắp nền... để phục vụ thi công các dự án, đặc biệt là các dự án quan trọng quốc gia, dự án cao tốc, dự án trọng điểm, liên vùng, đường ven biển; (2) Đảm bảo số lượng nhân lực, lựa chọn cán bộ có đủ năng lực, đủ tâm, đủ tầm để phân công thực hiện các nhiệm vụ liên quan tới công tác giải ngân vốn đầu tư công; (3) Đảm bảo hài hòa lợi ích giữa nhà nước, nhà đầu tư và người dân trong triển khai thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư, tạo sinh kế cho người dân, trên tinh thần không để ai bị bỏ lại phía sau, nơi ở mới ít nhất phải bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ; (4) Đảm bảo quản lý đầu tư công đúng quy định, không kéo dài thời gian thực hiện dự án làm tăng tổng mức đầu tư dự án, gây thất thoát vốn, giảm hiệu quả đầu tư; (5) Đảm bảo đúng tiến độ, chất lượng theo mục tiêu, quy hoạch đề ra và đảm bảo công tác an toàn lao động, vệ sinh môi trường trong triển khai thực hiện các dự án.

3. Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, đề cao trách nhiệm, nêu gương của người đứng đầu. Đề cao kỷ luật, kỷ cương, tăng cường kiểm tra giám sát, đẩy mạnh công tác hậu kiểm trong giải ngân vốn đầu tư công. Khơi thông, huy động và sử dụng hiệu quả nguồn lực cho đầu tư, lấy đầu tư công dẫn dắt và kích hoạt vốn đầu tư toàn xã hội.

II. MỤC TIÊU PHẤN ĐẤU

Năm 2024 phải là năm bứt phá trong giải ngân vốn đầu tư công, phấn đấu tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công đạt trên 95% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, tạo tiền đề thuận lợi hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2024 và phấn đấu đến hết năm 2025 hoàn thành ít nhất 3.000 km đường bộ cao tốc.

III. NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP TRỌNG TÂM

1. Các bộ, cơ quan trung ương và địa phương:

a) Đẩy nhanh tiến độ hoàn thành thủ tục đầu tư và đấu thầu dự án

- Phân công cán bộ chuyên môn bám sát quá trình tổ chức lập, thẩm định hồ sơ dự án; kiểm tra, rà soát kỹ lưỡng chất lượng hồ sơ trước khi trình cơ quan thẩm định; giảm thiểu việc chỉnh sửa hồ sơ do không đạt yêu cầu.

- Thường xuyên kiểm tra, đôn đốc các cơ quan chuyên môn thực hiện hướng dẫn, xử lý hồ sơ liên quan đến công tác thẩm định dự án, tham mưu xử lý đảm bảo chất lượng và tiến độ; phối hợp hiệu quả với các sở, ngành, địa phương, Chủ đầu tư, Ban Quản lý dự án để xử lý nhanh các thủ tục hành chính, nhất là thủ tục liên quan đến triển khai, giải ngân dự án đầu tư công.

- Tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan liên quan để tham mưu cho các cấp có thẩm quyền trong quá trình tiếp nhận, đàm phán, ký kết, phê chuẩn hiệp định vay vốn ODA; quản lý, sử dụng vốn vay ODA; đẩy mạnh hơn nữa sự kết nối thông tin, báo cáo giải trình, giám sát sự tuân thủ quy định, quy trình, tiến độ, hiệu quả, mục tiêu của dự án (tránh bị động trong triển khai thực hiện dự án sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài, giảm thiểu các quy trình, thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án, phát sinh chi phí, gây thiệt hại về vốn và giảm hiệu quả dự án).

- Khẩn trương hoàn thành thủ tục đầu tư2. Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan

- Nghiên cứu, sửa đổi Luật Đầu tư công, Luật đầu tư theo phương thức đối tác công tư và các quy định tại các Luật liên quan theo hướng đơn giản hóa, giảm thiểu tối đa các thủ tục hành chính, tháo gỡ các chồng chéo, vướng mắc, đảm bảo công khai, minh bạch, chống tham nhũng, lãng phí..., đặc biệt là các quy định về lập, thẩm định, phê duyệt dự án, kế hoạch đầu tư công trung hạn và hằng năm, tăng cường phân cấp, phân quyền, đảm bảo công khai, minh bạch; báo cáo cấp có thẩm quyền trong tháng 9 năm 2024.

- Rà soát, tiếp thu, giải trình các ý kiến của Thành viên Chính phủ để báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc điều chỉnh kế hoạch đầu tư vốn ngân sách trung ương năm 2024; trình Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh kế hoạch đầu tư vốn ngân sách trung ương năm 2024 giữa các bộ, cơ quan trung ương và địa phương ngay sau khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội có Nghị quyết điều chỉnh.

- Hướng dẫn các bộ, cơ quan trung ương và địa phương trong tháng 9 năm 2024 thống nhất triển khai quy định của Luật Đấu thầu, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về đấu thầu và lựa chọn nhà thầu đảm bảo công khai, minh bạch, đồng bộ.

3. Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan

- Rà soát các nội dung còn vướng mắc để báo cáo cấp có thẩm quyền sửa đổi quy định pháp luật, cơ chế, chính sách liên quan đến đầu tư công tại Luật Ngân sách nhà nước như nhiệm vụ chi của ngân sách địa phương để đầu tư dự án qua địa bàn 02 địa phương; sử dụng ngân sách địa phương để đầu tư các công trình thuộc phạm vi quản lý của trung ương; đơn giản hóa quy trình giải ngân của các khoản viện trợ không hoàn lại...

- Phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan và nhà tài trợ kịp thời xử lý các vướng mắc về đàm phán, ký kết thỏa thuận vay, rút vốn từ nhà tài trợ, thanh, quyết toán; nghiên cứu tham mưu Chính phủ sửa đổi, bổ sung các quy định về quy trình thủ tục vay vốn ODA và vay ưu đãi nước ngoài theo hướng đơn giản, hài hòa tối đa các quy định thủ tục giữa Việt Nam và nhà tài trợ

- Theo dõi sát diễn biến giá cả thị trường, kịp thời nghiên cứu, đề xuất cấp có thẩm quyền các giải pháp điều hành giá, các chính sách về thuế, phí và các chính sách khác, góp phần ổn định giá cả, giảm chi phí cho doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng.

- Hướng dẫn, xử lý các vướng mắc của các địa phương trong việc tổ chức phát hành trái phiếu chính quyền địa phương.

- Chỉ đạo Kho bạc nhà nước và các đơn vị chức năng bảo đảm nguồn thanh toán cho các dự án; kịp thời thực hiện thanh toán khối lượng hoàn thành cho các dự án ngay khi đã đầy đủ hồ sơ theo quy định, đẩy mạnh thanh toán qua dịch vụ công trực tuyến của Kho bạc nhà nước.

4. Các Bộ: Giao thông vận tải, Tài nguyên và Môi trường, Công Thương và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố: Tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, bảo đảm nguồn cung vật liệu xây dựng thông thường (cát, đất đắp nền) cho các dự án đường bộ cao tốc, dự án trọng điểm, liên vùng, đường ven biển, gắn với Đợt thi đua “500 ngày đêm quyết tâm cao, nỗ lực lớn, thi đua hoàn thành thắng lợi các dự án đường bộ cao tốc”.

5. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn: Hướng dẫn các bộ, cơ quan trung ương và địa phương trước 30 tháng 8 năm 2024 về công tác chuyển đổi mục đích sử dụng rừng; rà soát các quy định, trường hợp cần thiết, đề xuất sửa đổi, bổ sung cho phù hợp.

6. Bộ Xây dựng:

- Theo dõi sát tình hình, diễn biến thị trường vật liệu xây dựng, đặc biệt là các vật liệu chủ yếu, kịp thời đề xuất, báo cáo Thủ tướng Chính phủ các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong việc bảo đảm cung cầu, kiểm soát giá vật liệu xây dựng.

- Hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc các địa phương thường xuyên cập nhật, điều chỉnh, công bố giá và chỉ số giá vật liệu xây dựng theo tháng phù hợp với diễn biến giá thị trường; theo dõi sát tình hình, diễn biến thị trường vật liệu xây dựng, kiểm soát giá vật liệu xây dựng.

- Hướng dẫn, xử lý các vướng mắc của các bộ, cơ quan trung ương và địa phương liên quan tới quy hoạch đô thị, nghiệm thu, kiểm tra công tác nghiệm thu công trình xây dựng; thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi và thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở.

- Đẩy nhanh tiến độ thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi, thẩm định Thiết kế triển khai sau thiết kế cơ sở của các chủ đầu tư gửi về, bảo đảm tuân thủ quy định về thời hạn thẩm định, góp phần đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công của các dự án.

7. Các Bộ: Y tế, Khoa học và Công nghệ, Thông tin và truyền thông và các Bộ chuyên ngành: Khẩn trương nghiên cứu, ban hành trong quý IV năm 2024 các định mức kinh tế - kỹ thuật theo lĩnh vực được phân công quản lý, làm cơ sở lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư cho các dự án không có cấu phần xây dựng.

8. Bộ Tài nguyên và Môi trường

- Khẩn trương hoàn thiện, ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Đất đai năm 2024.

- Khẩn trương hoàn thiện, trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10 tháng 01 năm 2022 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường trong tháng 8 năm 2024 nhằm khắc phục các bất cập liên quan đến thủ tục về môi trường đối với các dự án xây dựng trụ sở cơ quan nhà nước.

- Chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương hướng dẫn, xử lý các khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện các dự án chồng lấn với khu vực quy hoạch khoáng sản của các địa phương.

- Trong tháng 8 năm 2024, hướng dẫn việc quản lý, chuyển đổi đất rừng, đất lúa liên quan đến việc thực hiện các dự án đầu tư công.

9. Các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ: Theo chức năng nhiệm vụ được giao nghiên cứu, khẩn trương xử lý các kiến nghị của các Bộ, cơ quan, địa phương theo thẩm quyền và quy định; đề xuất báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ đối với những nội dung vượt thẩm quyền.

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan khác ở trung ương, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tập trung quán triệt, khẩn trương tổ chức triển khai quyết liệt, kịp thời, hiệu quả và chỉ đạo các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi quản lý thực hiện nghiêm các nhiệm vụ, giải pháp nêu tại Chỉ thị này; chịu trách nhiệm trực tiếp trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về việc triển khai và kết quả thực hiện Chỉ thị này.

2. Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương theo dõi, đôn đốc, tổng hợp tình hình thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp nêu tại Chỉ thị này, kịp thời báo cáo Thủ tướng Chính phủ những vấn đề phát sinh trong quá trình tổ chức thực hiện.

3. Trân trọng đề nghị Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức xã hội, các đoàn thể tiếp tục đồng hành, phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành, địa phương tăng cường tuyên truyền, vận động, hướng dẫn người dân ủng hộ triển khai công tác giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án đầu tư công trên địa bàn./.