QUYẾT ĐỊNH

PHÊ DUYỆT ĐỀ ÁN PHÒNG NGỪA TỘI PHẠM VÀ PHÒNG, CHỐNG VI PHẠM PHÁP LUẬT TẠI CÁC CƠ SỞ Y TẾ

BỘ TRƯỞNG BỘ Y TẾ

Nghị định số 75/2017/NĐ-CP ngày 20 tháng 6 năm 2017 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Y tế;

Theo đề nghị của Chánh Thanh tra Bộ Y tế,

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 2. Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký, ban hành.

ĐỀ ÁN

PHÒNG NGỪA TỘI PHẠM VÀ PHÒNG, CHỐNG VI PHẠM PHÁP LUẬT TẠI CÁC CƠ SỞ Y TẾ
(Ban hành kèm theo Quyết định số 170/QĐ-BYT ngày 17 tháng 01 năm 2019 của Bộ trưởng Bộ Y tế)

Trong những năm qua, các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh (cơ sở y tế) đã có rất nhiều cố gắng, nỗ lực trong công tác khám, chữa bệnh phục vụ nhân dân. Tính đến năm 2018, cả nước có 1.365 bệnh viện (chưa kể các bệnh viện quân đội do Bộ Quốc phòng quản lý), với tổng số 253.447 giường bệnh theo kế hoạch; 339.313 giường bệnh theo thực kê và gần 590.000 cán bộ y tế. Hằng năm, các cơ sở này đã khám trên 160 triệu lượt người và điều trị nội trú cho trên 28 triệu lượt người. Nhu cầu được bảo đảm an toàn trong khám, chữa bệnh của người dân, cũng như nhu cầu được hành nghề khám, chữa bệnh trong điều kiện an toàn của các thầy thuốc và nhân viên y tế là vô cùng quan trọng và là đòi hỏi hết sức chính đáng của cả người bệnh, thầy thuốc, nhân viên y tế và của toàn xã hội. Chính vì vậy, việc bảo đảm an ninh, an toàn cho người bệnh, người nhà của người bệnh và nhân viên y tế cũng như việc phòng, chống tội phạm, phòng ngừa vi phạm pháp luật trong cơ sở y tế luôn được ngành y tế và toàn xã hội đặc biệt quan tâm.

- Ngày 16/8/2011, tại Bệnh viện Đa khoa Vũ Thư, Thái Bình, người nhà bệnh nhân đâm chết 1 bác sĩ và làm bị thương nặng 1 bác sĩ khác vì cho rằng các bác sĩ đã chậm trễ trong việc cứu người thân của họ.

- Ngày 12/8/2013, tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Tĩnh, trong khi đang cố gắng cấp cứu cho bệnh nhân thì các bác sĩ và nhân viên y tế bị người nhà bệnh nhân lao vào đánh làm 2 bác sĩ tổn thương về mắt, hai y tá bị đánh sang chấn vùng đầu. Người nhà bệnh nhân sau đó còn đập vỡ máy sốc tim và toàn bộ kính phòng điều trị của khoa này.

- Ngày 09/01/2014, tại Bệnh viện đa khoa quận 7, TP. Hồ Chí Minh xảy ra vụ bắt cóc trẻ em.

- Ngày 28/9/2017 tại Trung tâm Y tế Phú Ninh, Quảng Trị trong lúc các điều dưỡng, bác sĩ Khoa khám-Cấp cứu đang tiến hành tiếp cận bệnh nhân thì một nhóm thanh niên xông vào đánh nhân viên lái xe của Trung tâm, đập phá tài sản tại Khoa cấp cứu.

Theo số liệu theo dõi của Cục Quản lý khám chữa bệnh - Bộ Y tế, các vụ việc thời gian qua chủ yếu xảy ra ở bệnh viện tuyến tỉnh (chiếm 60% số vụ việc), tiếp đến là bệnh viện tuyến trung ương (chiếm 20%). Đối tượng bị tấn công chủ yếu là bác sĩ (chiếm 70%), tiếp đến là điều dưỡng (chiếm 15% số vụ việc). 90% số vụ việc xảy ra tại trong khuôn viên bệnh viện, trong đó 30% số vụ việc xảy ra trong khi thầy thuốc đang cấp cứu, chăm sóc cho người bệnh và 30% số vụ việc xảy ra khi thầy thuốc, nhân viên y tế đang giải thích cho người bệnh, người nhà người bệnh. Đặc biệt, có những vụ việc đối tượng bị hại là người bệnh, người nhà người bệnh như vụ việc bắt cóc trẻ sơ sinh hay vụ bệnh nhân đã vào viện điều trị sau đó bị côn đồ dùng hung khí truy sát.

(1) Mặc dù trong Hiến pháp đã quy định cần phải bảo vệ nhân viên y tế về tính mạng, tài sản; Luật khám bệnh chữa bệnh có quy định về bảo vệ danh dự, tính mạng, tài sản của nhân viên y tế, nghiêm cấm vi phạm danh dự, tính mạng, tài sản của người hành nghề... cùng nhiều văn bản quy định khác, song pháp luật hiện hành chưa đủ mạnh. Chưa có quy định cụ thể các chế tài mà lực lượng bảo vệ được áp dụng, giải quyết các xung đột xảy ra và mức độ xử lý đối với các hành vi vi phạm pháp luật của đương sự chưa đủ sức răn đe;

(3) Công tác chăm sóc, khám chữa bệnh có tính rủi ro cao; các sự cố y khoa “luôn thường trực” có thể xảy ra mọi lúc, mọi nơi, mọi tình huống, trên mọi thiết bị, trong mọi quy trình, ở mỗi cá nhân, mỗi cơ sở khám chữa bệnh, xảy ra ngoài sự mong muốn, ngoài khả năng đề phòng, ngăn chặn của người thầy thuốc.

(5) Sự quan tâm chỉ đạo của các cấp chính quyền và lãnh đạo bệnh viện trong bảo đảm an ninh trật tự, an toàn bệnh viện, phòng ngừa tội phạm, phòng chống vi phạm pháp luật có nơi còn chưa được quan tâm đúng mức; nhiều bệnh viện chưa chủ động phối hợp chặt chẽ với các lực lượng Công an từ cấp tỉnh đến cấp huyện và cấp xã để thực hiện tốt các phương án phòng chống tội phạm và phòng ngừa vi phạm pháp luật trong cơ sở y tế.

(7) Bên cạnh đó, vẫn còn tình trạng một số ít nhân viên y tế có lúc, nơi ứng xử chưa đúng mực, hoặc chưa được trang bị một cách đầy đủ các kiến thức về ứng xử, gây hiểu nhầm hoặc gây bức xúc cho bệnh nhân và người nhà bệnh nhân.

II. QUAN ĐIỂM CHỈ ĐẠO ĐỀ ÁN

2. Phòng ngừa tội phạm, phòng chống vi phạm pháp luật tại cơ sở y tế là trách nhiệm của chính quyền các cấp, của ngành y tế và của các bộ, ngành có liên quan, đồng thời là trách nhiệm của các bệnh nhân, người nhà bệnh nhân khi đến khám, chữa bệnh tại các cơ sở y tế và của toàn xã hội.

III. CĂN CỨ XÂY DỰNG ĐỀ ÁN

Đề án được xây dựng dựa trên căn cứ các văn bản sau:

a) Chỉ thị số 48/CT-TW ngày 22/10/2010 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng chống tội phạm trong tình hình mới.

c) Hiến pháp năm 2013 tại Điều 38 quy định: Mọi người có quyền được bảo vệ, chăm sóc sức khỏe, bình đẳng trong việc sử dụng các dịch vụ y tế và có nghĩa vụ thực hiện các quy định về phòng bệnh, khám bệnh, chữa bệnh; 2. Nghiêm cấm các hành vi đe dọa cuộc sống, sức khỏe của người khác và cộng đồng.

điều 26, 27 quy định về giúp đỡ bảo vệ thầy thuốc và nhân viên y tế (Điều 26) và Trách nhiệm của người bệnh (Điều 27);

e) Luật khám bệnh, chữa bệnh năm 2009;

i) Quyết định số 282/QĐ-TTg ngày 24/2/2011 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch thực hiện Chỉ thị số 48/CT-TW ngày 22/10/2010 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng chống tội phạm trong tình hình mới.

l) Quyết định số 623/QĐ-TTg ngày 14/4/2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược quốc gia phòng, chống tội phạm giai đoạn 2016-2025 và định hướng đến năm 2030, trong đó Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Y tế xây dựng, phê duyệt, tổ chức thực hiện Đề án Phòng ngừa tội phạm và phòng, chống vi phạm pháp luật tại các cơ sở y tế.

a) Văn bản quy phạm pháp luật: Thông tư 07/2014/TT-BYT ngày 25/02/2014 của Bộ Y tế quy định về quy tắc ứng xử của công chức, viên chức, người lao động làm việc tại các cơ sở y tế.

+ Chỉ thị số 08/CT-BYT ngày 13/12/2011 Bộ trưởng Bộ Y tế về việc bảo đảm an ninh, trật tự trong các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

+ Chỉ thị số 03/CT-BYT ngày 19/5/2017 của Bộ trưởng Bộ Y tế về việc tăng cường bảo đảm an ninh, trật tự bệnh viện.

+ Quyết định số 4858/QĐ-BYT ngày 03/12/2013 của Bộ trưởng Bộ Y tế về việc ban hành Bộ tiêu chí đánh giá chất lượng bệnh viện.

2. Căn cứ nhu cầu thực tế:

IV. MỤC TIÊU CỦA ĐỀ ÁN

- Nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của chính quyền các cấp, lãnh đạo ngành y tế, cán bộ, nhân viên y tế và người nhà bệnh nhân và của toàn xã hội để làm tốt công tác phòng ngừa tội phạm và phòng, chống vi phạm pháp luật trong các cơ sở y tế.

2. Mục tiêu cụ thể đến hết năm 2020:

- Trên 90% cán bộ y tế nắm bắt được những quy định về phòng ngừa tội phạm, phòng chống vi phạm pháp luật trong các cơ sở y tế.

- Trên 90% bệnh viện, cơ sở khám, chữa bệnh có giao ước, cam kết phối hợp liên ngành với đơn vị Công an, dân phòng sở tại.

3. Mục tiêu định hướng đến năm 2030:

- Duy trì 100% bệnh viện kiện toàn về tổ chức, tăng cường về lực lượng công tác an ninh trật tự, đặc biệt là lực lượng bảo vệ chuyên nghiệp.

- 100% lực lượng bảo vệ được tập huấn kiến thức, kỹ năng đảm bảo duy trì an ninh trật tự tại cơ sở y tế.

- Giảm từ 15 - 20% số vụ việc mất an ninh trật tự, an toàn xã hội, phạm tội, vi phạm pháp luật nghiêm trọng liên quan đến công tác an ninh trong cơ sở y tế so với năm 2020.

1. Đối tượng của đề án:

- Nhân viên y tế đang làm việc tại các bệnh viện, cơ sở khám chữa bệnh trong cả nước.

- Cán bộ quản lý nhà nước ngành y tế các cấp từ tỉnh đến cơ sở.

2. Phạm vi của đề án:

- Triển khai tại các cơ quan quản lý nhà nước về y tế.

1. Thực hiện tuyên truyền, giáo dục cho cán bộ, nhân viên y tế và người bệnh, người nhà bệnh nhân cũng như toàn xã hội về bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội, phòng ngừa tội phạm và phòng, chống vi phạm pháp luật trong các cơ sở y tế; trong đó trọng tâm làm tốt công tác bảo vệ an ninh trật tự, an toàn trong bệnh viện giúp cho việc làm tốt công tác phòng ngừa tội phạm, phòng, chống vi phạm pháp luật trong các cơ sở y tế.

4. Thực hiện nghiêm các văn bản quy phạm pháp luật, các quy chế chuyên môn trong cơ sở y tế.

6. Thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, đánh giá.

1. Thời gian thực hiện: Từ năm 2019 đến năm 2020.

3. Cơ quan phối hợp: Bộ Công an, Bộ Tài chính, các Bộ có quản lý cơ sở y tế, bao gồm: Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Xây dựng, Bộ Giao thông, Bộ Bưu chính viễn thông, Bộ Công thương; Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

4.1 Bộ Y tế, Sở Y tế:

Phê duyệt Đề án Phòng ngừa tội phạm và phòng, chống vi phạm pháp luật tại các cơ sở y tế; phân công các đơn vị thuộc và trực thuộc Bộ triển khai thực hiện Đề án; báo cáo Thủ tướng Chính phủ và Ban Chỉ đạo 138/CP về kết quả thực hiện Đề án.

- Là đơn vị thường trực tham mưu giúp Bộ trưởng Bộ Y tế chỉ đạo, tổ chức thực hiện Đề án.

- Hướng dẫn Sở Y tế tổ chức triển khai Đề án.

c) Cục Quản lý Khám chữa bệnh

- Phối hợp với Thanh tra Bộ Y tế và các đơn vị liên quan Hướng dẫn, thanh tra, kiểm tra, giám sát các cơ sở y tế trực thuộc Bộ và các Sở Y tế tổ chức triển khai Đề án.

Đầu mối, phối hợp với các đơn vị có liên quan:

- Phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện các nội dung truyền thông; tham mưu giúp Bộ trưởng Bộ Y tế thực hiện công tác thi đua khen thưởng trong quá trình triển khai thực hiện Đề án.

Bố trí kinh phí, hướng dẫn công tác tài chính liên quan việc triển khai, duy trì hoạt động Đề án.

Phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện các nội dung truyền thông nâng cao hiệu quả Đề án.

Căn cứ Đề án Phòng ngừa tội phạm và phòng, chống vi phạm pháp luật tại các cơ sở y tế xây dựng Kế hoạch triển khai, hướng dẫn triển khai, thanh tra, kiểm tra, giám sát Đề án tại địa bàn quản lý.

Căn cứ Đề án Phòng ngừa tội phạm và phòng, chống vi phạm pháp luật tại các cơ sở y tế, xây dựng Kế hoạch triển khai Đề án phù hợp với đặc điểm tình hình của từng cơ sở và đáp ứng yêu cầu của Đề án.

4.3 Đề nghị các Bộ: Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Xây dựng, Bộ Giao thông, Bộ Bưu chính viễn thông, Bộ Công thương chỉ đạo Thủ trưởng y tế ngành và các cơ sở y tế thuộc quyền quản lý, xây dựng, triển khai kế hoạch, thanh tra, kiểm tra, giám sát Đề án tại các cơ sở y tế thuộc quyền quản lý.

5. Kinh phí bảo đảm thực hiện Đề án do ngân sách nhà nước bảo đảm trong dự toán thường xuyên hàng năm của các bộ, ngành, địa phương và các nguồn huy động hợp pháp khác./.