KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN ĐỀ ÁN “GIẢM THIỂU TÌNH TRẠNG TẢO HÔN VÀ HÔN NHÂN CẬN HUYẾT THỐNG TRONG VÙNG DÂN TỘC THIỂU SỐ GIAI ĐOẠN 2021 - 2025” (GIAI ĐOẠN II) TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH NGHỆ AN

Căn cứ Quyết định số 98/QĐ-UBDT ngày 18/02/2021 của Ủy ban Dân tộc ban hành Kế hoạch thực hiện Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2021 - 2025” (giai đoạn II);

Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số tỉnh Nghệ An giai đoạn 2021 - 2025” (giai đoạn II) như sau:

1. Mục đích

- Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động tạo sự đồng thuận trong xã hội, nhằm thay đổi nhận thức, hành vi, ý thức trách nhiệm của xã hội, cộng đồng và người dân vùng dân tộc thiểu số trong thực hiện các quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình, về giảm thiểu tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, góp phần nâng cao chất lượng dân số và nguồn nhân lực, xây dựng đời sống văn hóa vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi của tỉnh. Phấn đấu đến năm 2025 có trên 90% cán bộ làm công tác dân tộc, cán bộ văn hóa - xã hội cấp huyện, cấp xã được tập huấn nâng cao năng lực, kỹ năng vận động, tư vấn truyền thông thay đổi hành vi về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số;

2. Yêu cầu

- Đề cao trách nhiệm và huy động sức mạnh tổng hợp của các cấp, các ngành; mặt trận Tổ quốc; Đoàn thanh niên; Hội phụ nữ, Trưởng bản; người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số tham gia thực hiện tuyên truyền, vận động đồng bào xóa bỏ những tập tục lạc hậu trong hôn nhân và phòng, chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống;

II. PHẠM VI, ĐỐI TƯỢNG, THỜI GIAN THỰC HIỆN.

Vùng dân tộc thiểu số và miền núi của tỉnh (được xác định theo Quyết định số 33/2020/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về tiêu chí phân định vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi theo trình độ phát triển giai đoạn 2021 - 2025), chú trọng khu vực đặc biệt khó khăn, vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới.

- Thanh niên, người chưa thành niên từ đủ 10 tuổi trở lên, cả nam và nữ ở vùng dân tộc thiểu số.

- Cán bộ cơ sở tham gia tuyên truyền, ngăn ngừa tảo hôn và kết hôn cận huyết thống ở vùng dân tộc thiểu số.

- Các tổ chức cá nhân liên quan tham gia thực hiện Đề án.

III. NỘI DUNG

1.1. Nội dung chủ yếu

- Tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, hệ thống thông tin cơ sở, mở các chuyên trang, chuyên mục trên các báo, tạp chí, trang thông tin điện tử, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh; Đài Phát thanh - truyền hình các huyện, hệ thống loa truyền thanh các xã. Tập trung cung cấp thông tin, tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật về hôn nhân, phòng ngừa tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống như: Luật hôn nhân và gia đình, Luật trẻ em, Luật phòng, chống bạo lực gia đình, Luật bình đẳng giới...tuyên truyền về tác hại của tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.

- Tổ chức các hoạt động tuyên truyền, vận động trực tiếp thông qua các hội nghị tuyên truyền, phổ biến pháp luật; các hoạt động tư vấn, trợ giúp pháp lý miễn phí tại cộng đồng và lưu động tại thôn bản.

1.2. Thời gian thực hiện: Hàng năm (từ 2021 - 2025)

2. Biên soạn, phát hành tài liệu, sản phẩm truyền thông để tuyên truyền về hôn nhân, gia đình và phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

- Tờ rơi, tờ gấp, áp phích, khẩu hiệu nội dung đơn giản, dễ hiểu, trọng tâm tuyên truyền pháp luật về hôn nhân, dân số, gia đình, tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.

- Tài liệu tập huấn về kiến thức, kỹ năng truyền thông, vận động, tư vấn pháp luật liên quan về hôn nhân, gia đình, về phòng chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.

2.2. Thời gian thực hiện: Năm 2021 - 2025.

3. Xây dựng, nhân rộng mô hình điểm và các mô hình chuyên đề “Can thiệp làm giảm tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống”.

3.1. Nội dung thực hiện tại mô hình

- Cấp huyện: Thành lập Ban Chỉ đạo cấp huyện, thành phần gồm: đồng chí Phó Chủ tịch UBND huyện làm Trưởng Ban, Phó Trưởng Ban thường trực là Trưởng phòng Dân tộc, thành viên là đại diện các phòng, ban, đoàn thể có liên quan (như: Giáo dục, Y tế, Tư pháp, Trung tâm Văn hóa, Thông tin, Hội Liên hiệp phụ nữ, huyện Đoàn...).

3.1.2. Tổ chức các hoạt động tại mô hình:

- Tuyên truyền thường xuyên trên hệ thống loa phát thanh của xã;

- Tổ chức các câu lạc bộ giảm thiểu tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong thanh niên, phụ nữ, các trường học trên địa bàn xã.

3.1.3. Tổng kết đánh giá: Hàng năm xây dựng báo cáo kết quả, đánh giá hiệu quả, hạn chế trong hoạt động của các mô hình và báo cáo đánh giá tổng kết cả giai đoạn.

3.3. Đơn vị chủ trì thực hiện: UBND các huyện vùng DTTS và miền núi.

4.1. Nội dung: Tổ chức các hoạt động nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên truyền tại các huyện, xã, thôn bản vùng DTTS và miền núi gồm:

- Cung cấp tài liệu tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng truyền thông, vận động, tư vấn và các sản phẩm truyền thông, tài liệu pháp luật liên quan về hôn nhân và gia đình, phòng ngừa tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống cho đội ngũ làm công tác tuyên truyền.

4.3. Đơn vị thực hiện: Ban Dân tộc tỉnh; UBND các huyện vùng DTTS và miền núi.

5.1. Nội dung:

- Đưa các quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình, các quy định của pháp luật liên quan vào hương ước, quy ước, tiêu chuẩn bản, làng văn hóa, gia đình văn hóa.

- Tăng cường kiểm tra, kịp thời phát hiện, ngăn ngừa và xử lý các trường hợp vi phạm pháp luật về hôn nhân và gia đình tại cơ sở.

- Tổ chức sơ kết, tổng kết, đánh giá kết quả thực hiện Đề án.

5.3. Đơn vị thực hiện: Ban Dân tộc tỉnh, UBND các huyện vùng DTTS và miền núi.

1. Nguồn kinh phí

- Thực hiện theo kinh phí Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025 khi được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

2. Phân cấp

- UBND các huyện có liên quan xây dựng dự toán các nội dung hoạt động của Kế hoạch do cấp huyện chủ trì, gửi sở Tài chính thẩm định theo phân cấp trình UBND tỉnh phê duyệt.

1. Phân công trách nhiệm

- Chủ trì, tiếp tục phối hợp với các sở, ban, ngành và UBND các huyện có liên quan triển khai thực hiện Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết trong vùng dân tộc thiểu số” được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 498/QĐ-TTg ngày 14/4/2015.

- Chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện Đề án, khen thưởng các tập thể và cá nhân có thành tích xuất sắc trong thực hiện Đề án. Tổng hợp kết quả thực hiện Đề án định kỳ, hàng năm báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh, Ủy ban Dân tộc.

Hàng năm tổng hợp dự toán kinh phí gửi Bộ Tài chính, Ủy ban Dân tộc xem xét hỗ trợ từ ngân sách Trung ương để thực hiện Đề án.

1.3. Sở Y tế: Thực hiện lồng ghép tuyên truyền các bệnh tật di truyền, nguyên nhân do tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, ảnh hưởng tới chất lượng giống nòi và sức khỏe người dân. Tuyên truyền về khám sức khỏe tiền hôn nhân; sàng lọc trước sinh, sàng lọc sơ sinh trong đồng bào dân tộc thiểu số.

1.5. Sở Giáo dục và Đào tạo: Chỉ đạo triển khai đưa nội dung giáo dục giới tính, các quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình, tác hại, hậu quả của tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống vào tuyên truyền, giáo dục ở các trường phổ thông, trường dân tộc bán trú, trường dân tộc nội trú; tăng cường công tác hướng nghiệp, hoạt động ngoại khóa, sinh hoạt đoàn, đội, câu lạc bộ, tổ, nhóm trong trường học để tuyên truyền, cung cấp thông tin, nâng cao nhận thức và ý thức pháp luật về hôn nhân và gia đình đối với học sinh, đặc biệt là học sinh người dân tộc thiểu số.

1.7. Sở Thông tin và Truyền thông: Chỉ đạo các cơ quan báo chí đẩy mạnh các hoạt động thông tin, tuyên truyền các quy định pháp luật về chuyển đổi hành vi tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số để thực hiện các mục tiêu của Đề án.

1.9. Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh: Chỉ đạo các đồn Biên phòng phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương và các lực lượng chức năng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức cho đồng bào các dân tộc, góp phần nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về hôn nhân và gia đình, giảm thiểu tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống trên địa bàn khu vực biên giới tuyến đất liền của tỉnh.

1.11. Ủy ban nhân dân các huyện thuộc vùng dân tộc thiểu số và miền núi

- Căn cứ Kế hoạch của tỉnh chủ động xây dựng kế hoạch, dự toán kinh phí các nội dung hoạt động phù hợp với địa phương để triển khai thực hiện có hiệu quả các mục tiêu của Đề án.

- Định kỳ hàng năm, sơ kết, tổng kết đánh giá rút kinh nghiệm và báo cáo kết quả thực hiện các nhiệm vụ của Đề án trên địa bàn huyện về Ban Dân tộc để tổng hợp báo cáo UBND tỉnh và Ủy ban Dân tộc theo quy định.

- Thực hiện theo quy định tại Thông tư số 01/2019/TT-UBDT ngày 31/5/2019 của Ủy ban Dân tộc quy định chế độ thông tin, báo cáo về công tác dân tộc.

- Ban Dân tộc tỉnh tổng hợp báo cáo kết quả thực hiện, tình hình giải ngân, thuận lợi, khó khăn, đề xuất, kiến nghị trong việc triển khai thực hiện Kế hoạch Đề án trên địa bàn tỉnh báo cáo Ủy ban Dân tộc, UBND tỉnh theo quy định (Báo cáo 6 tháng gửi trước ngày 20/6, Báo cáo năm gửi trước 10/12).