KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH TRỢ GIÚP XÃ HỘI VÀ PHỤC HỒI CHỨC NĂNG CHO NGƯỜI TÂM THẦN, TRẺ EM TỰ KỶ VÀ NGƯỜI RỐI NHIỄU TÂM TRÍ DỰA VÀO CỘNG ĐỒNG GIAI ĐOẠN 2021 - 2030 TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH NGHỆ AN

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

a) Triển khai thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả Quyết định số 1929/QĐ-TTg ngày 25/11/2020 của Thủ tướng Chính phủ (sau đây gọi tắt là Chương trình 1929) trên địa bàn tỉnh Nghệ An.

c) Từng bước tạo điều kiện cho người khuyết tật, cụ thể là người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí hòa nhập tốt hơn với xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống của chính bản thân người khuyết tật và người thân của họ.

a) Việc triển khai thực hiện Chương trình phải đảm bảo thiết thực, hiệu quả; huy động được sự tham gia của các tổ chức đoàn thể và cộng đồng xã hội cùng chung tay trợ giúp người khuyết tật nhất là người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí.

II. ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI

Người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí theo quy định tại Kế hoạch này là những người có vấn đề sức khỏe tâm thần, gồm: tâm thần phân liệt; chứng động kinh, tổn thương não, chậm phát triển trí tuệ, nghiện chất kích thích; rối loạn phổ tự kỷ, rối loạn tăng động giảm chú ý; người bị rối loạn stress sau sang chấn tâm lý, là nạn nhân của sự xâm hại, của bạo lực gia đình và học đường; người khuyết tật dạng tâm thần kinh, tâm thần khác.

Kế hoạch được thực hiện trên phạm vi toàn tỉnh, ưu tiên các địa phương, cơ sở có số người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí, người có nguy cơ tâm thần cao so với dân số.

1. Mục tiêu chung

2. Mục tiêu cụ thể

- Hằng năm ít nhất 80% người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí tiếp cận các dịch vụ y tế dưới các hình thức khác nhau; 70% trẻ em từ sơ sinh đến 6 tuổi được sàng lọc phát hiện sớm dạng khuyết tật phổ tự kỷ và được can thiệp sớm; ít nhất 200 trẻ em tự kỷ nặng được điều trị, giáo dục, phục hồi chức năng và trợ giúp phù hợp tại các cơ sở phục hồi chức năng và trợ giúp xã hội.

- Ít nhất 300 người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí được hỗ trợ hướng nghiệp, lao động trị liệu tại cơ sở trợ giúp xã hội; xem xét, tạo điều kiện cho khoảng 200 hộ gia đình có người rối nhiễu tâm trí có nhu cầu và đủ điều kiện được vay vốn với lãi suất ưu đãi theo quy định.

- Hằng năm, ít nhất 80% người tâm thần nặng có hành vi nguy hiểm đến gia đình, cộng đồng và 100% người tâm thần lang thang được tiếp nhận, chăm sóc, phục hồi chức năng luân phiên tại các cơ sở trợ giúp xã hội.

- Ít nhất 60% số người trầm cảm, trẻ em tự kỷ và người bị rối nhiễu tâm trí khác có nguy cơ cao bị tâm thần và người tâm thần được tư vấn, trị liệu tâm lý, phục hồi chức năng xã hội và sử dụng các dịch vụ công tác xã hội khác tại cộng đồng và các cơ sở chăm sóc, phục hồi chức năng cho người tâm thần, cơ sở y tế.

- Ít nhất 60% cán bộ, nhân viên công tác xã hội và cộng tác viên công tác xã hội trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tâm thần tại cơ sở và cộng đồng được nâng cao năng lực thông qua tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ.

- Hằng năm ít nhất 90% trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí tiếp cận các dịch vụ y tế dưới các hình thức khác nhau; 80% trẻ em từ sơ sinh đến 6 tuổi được sàng lọc phát hiện sớm dạng khuyết tật phổ tự kỷ và được can thiệp sớm; ít nhất 200 trẻ em tự kỷ nặng được điều trị, giáo dục, phục hồi chức năng và trợ giúp phù hợp tại các cơ sở phục hồi chức năng và trợ giúp xã hội.

- Ít nhất 500 người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí được hỗ trợ hướng nghiệp, lao động trị liệu tại cơ sở trợ giúp xã hội; xem xét, tạo điều kiện cho hộ gia đình có người rối nhiễu tâm trí có nhu cầu và đủ điều kiện được vay vốn với lãi suất ưu đãi theo quy định.

- Hằng năm, ít nhất 90% người tâm thần nặng có hành vi nguy hiểm đến gia đình, cộng đồng và 100% người tâm thần lang thang được tiếp nhận, chăm sóc, phục hồi chức năng luân phiên tại các cơ sở trợ giúp xã hội.

- Ít nhất 70% số người trầm cảm, trẻ em tự kỷ và người bị rối nhiễu tâm trí khác có nguy cơ cao bị tâm thần và người tâm thần được tư vấn, trị liệu tâm lý, phục hồi chức năng xã hội và sử dụng các dịch vụ công tác xã hội khác tại cộng đồng và các cơ sở chăm sóc, phục hồi chức năng cho người tâm thần, cơ sở y tế.

- Ít nhất 70% cán bộ, nhân viên công tác xã hội và cộng tác viên công tác xã hội trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tâm thần tại cơ sở và cộng đồng được nâng cao năng lực thông qua tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ.

1. Trợ giúp y tế

- Thực hiện dịch vụ phát hiện sớm trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí; tuyên truyền, tư vấn về phục hồi chức năng đối với người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí.

- Triển khai phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng.

- Cơ quan chủ trì: Sở Y tế.

2. Trợ giúp giáo dục

- Có chính sách ưu đãi, thu hút đối với giáo viên, nhân viên tham gia giáo dục đối với trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí.

- Nghiên cứu biên soạn tài liệu, sổ tay hỗ trợ, gồm: các gia đình có trẻ em tự kỷ và người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí; nâng cao kiến thức, kỹ năng, hướng dẫn các phương pháp nhận biết và kỹ thuật can thiệp cơ bản đối với trẻ em tự kỷ và người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí trong trường học; phương pháp cung cấp dịch vụ công tác xã hội trong hoạt động chăm sóc, giáo dục cho người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí, đặc biệt trong đó là trẻ em tự kỷ.

- Phát triển hệ thống dịch vụ và mô hình giáo dục trẻ em tự kỷ, người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí phù hợp với nhu cầu đa dạng của trẻ em tự kỷ và người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí; phát hiện sớm, can thiệp sớm, giáo dục hòa nhập, giáo dục chuyên biệt, giáo dục trẻ em tự kỷ và người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí tại cơ sở trợ giúp xã hội, gia đình và cộng đồng, giáo dục từ xa.

b) Tổ chức thực hiện

- Cơ quan phối hợp: Các sở, ngành liên quan và UBND các huyện, thành phố, thị xã.

a) Nội dung

- Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên hướng dẫn tổ chức lao động trị liệu cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí.

- Hướng nghiệp, tổ chức lao động trị liệu, văn hóa và thể thao phù hợp cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí tại các cơ sở trợ giúp xã hội, cơ sở phục hồi chức năng. Kinh phí hướng nghiệp, tổ chức lao động trị liệu cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí và làm thí điểm được bố trí và tổ chức thực hiện trong các chương trình, đề án có liên quan với mức hỗ trợ theo quy định.

- Ưu tiên gia đình người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí được vay vốn ưu đãi để tạo việc làm và mở rộng việc làm.

- Cơ quan chủ trì: Sở Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì trong hoạt động hướng nghiệp và hỗ trợ sinh kế; Sở Y tế chủ trì trong hoạt động lao động trị liệu; Sở Văn hóa và Thể thao chủ trì trong hoạt động về văn hóa, thể thao.

4. Phát triển mạng lưới các cơ sở trợ giúp xã hội làm nhiệm vụ chăm sóc, giáo dục phục hồi chức năng đối với người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí.

Tranh thủ kinh phí hỗ trợ từ Trung ương, vốn cân đối của tỉnh để:

- Hỗ trợ đầu tư cơ sở vật chất, kỹ thuật và trang thiết bị cho cơ sở xã hội có chức năng chăm sóc và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí đạt tiêu chuẩn Nhà nước quy định, bảo đảm có các phân khu chức năng, các hạng mục công trình đáp ứng hoạt động chăm sóc, giáo dục, phục hồi chức năng, trị liệu và cung cấp dịch vụ công tác xã hội.

- Cơ quan chủ trì: Sở Lao động - Thương binh và Xã hội.

5. Nâng cao năng lực đội ngũ công chức viên chức và cộng tác viên

- Tổ chức các lớp hoặc phân công cán bộ tham dự các lớp đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ trợ giúp xã hội, giáo dục và phục hồi chức năng, gồm:

+ Đào tạo các kỹ năng, sàng lọc phát hiện sớm đối với trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí; đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ vận hành hệ thống cơ sở dữ liệu về sức khỏe tâm thần, trẻ em tự kỷ; khảo sát, đánh giá giữa kỳ, cuối kỳ, chuyên đề về sức khỏe tâm thần.

b) Tổ chức thực hiện

- Cơ quan phối hợp: Các sở, ngành liên quan và UBND các huyện, thành phố, thị xã.

a) Nội dung

- Tổ chức các cuộc thi tìm hiểu và phổ biến pháp luật về lĩnh vực trợ giúp xã hội chăm sóc và phục hồi chức năng về sức khỏe tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí cho cán bộ, nhân viên và cộng tác viên.

- Cơ quan chủ trì: Sở Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì trong hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức; Sở Tư pháp chủ trì hoạt động tổ chức các cuộc thi tìm hiểu và phổ biến pháp luật.

7. Huy động nguồn lực

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

a) Sở Lao động - Thương binh và Xã hội

- Tổng hợp kinh phí đề nghị hỗ trợ của UBND các huyện, thành phố, thị xã gửi Sở Tài chính, Sở Kế hoạch và Đầu tư trình cấp có thẩm quyền quyết định.

c) Sở Tài chính, hằng năm, trên cơ sở dự toán kinh phí thực hiện Chương trình trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng trên địa bàn tỉnh Nghệ An của các cơ quan, đơn vị được giao nhiệm vụ; khả năng cân đối của ngân sách địa phương và nguồn kinh phí bổ sung có mục tiêu từ ngân sách Trung ương cho ngân sách địa phương (nếu có), thẩm định và tổng hợp dự toán kinh phí thực hiện trong dự toán chi sự nghiệp đảm bảo xã hội của ngân sách địa phương, báo cáo UBND tỉnh trình HĐND tỉnh xem xét, phê duyệt theo quy định của Luật Ngân sách và các văn bản hướng dẫn liên quan.

đ) Sở Giáo dục và Đào tạo chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, đoàn thể trong hoạt động trợ giúp về giáo dục triển khai lồng ghép các chương trình giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, sinh viên, học viên trong các cơ sở giáo dục và đào tạo; chỉ đạo các cơ sở giáo dục và đào tạo phối hợp với các cơ sở y tế có liên quan thực hiện công tác chăm sóc, giáo dục, phục hồi khả năng học tập và học nghề cho học sinh, sinh viên, học viên bị tự kỷ, rối nhiễu tâm trí và mắc bệnh tâm thần.

g) Các sở, ngành, đoàn thể theo chức năng, nhiệm vụ được giao có trách nhiệm thực hiện các nội dung của Kế hoạch này.

i) Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố, thị xã xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt động về trợ giúp và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí tại địa phương; chủ động bố trí ngân sách, nhân lực, lồng ghép kinh phí các chương trình các đề án có liên quan trên địa bàn để đảm bảo hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ của Kế hoạch.

a) Ngân sách nhà nước được bố trí từ dự toán chi thường xuyên hàng năm của các sở, ngành và các địa phương; các chương trình mục tiêu quốc gia, các chương trình, đề án liên quan khác để thực hiện các hoạt động của Kế hoạch theo phân cấp của pháp luật về ngân sách nhà nước;

c) Các sở, ngành và địa phương chủ động lập dự toán ngân sách hàng năm để thực hiện Kế hoạch và quản lý, sử dụng kinh phí theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước.

Định kỳ trước ngày 10/12 hàng năm hoặc đột xuất khi có yêu cầu, các sở, ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh; UBND các huyện, thành phố, thị xã và các cơ quan, đơn vị, tổ chức có liên quan báo cáo kết quả thực hiện Kế hoạch về Sở Lao động - Thương binh và Xã hội để tổng hợp báo cáo theo quy định./.

- Bộ Lao động - TB & XH; (B/c)
- Chủ tịch UBND tỉnh; (B/c)
- PCT VX UBND tỉnh; (B/c)
- CVP, PCVP VX UBND tỉnh;
- UBMTTQVN, các đoàn thể cấp tỉnh;
- Các Sở, ban, ngành cấp tỉnh;
- Các tổ chức Hội của NKT và Hội vì NKT;
- UBND các huyện, thành, thị;
- Cổng thông tin điện tử tỉnh;
- Lưu VT, KGVX (H, D).

TM. ỦY BAN NHÂN DÂN
KT. CHỦ TỊCH
PHÓ CHỦ TỊCH




Bùi Đình Long