Gửi các ông:

I. TỘI NÀO ĐƯỢC ÂN XÁ ?

HẠNG THỨ NHẤT: Tám thứ khinh tội và những tội vi cảnh nói trong điều thứ nhất.

Tội báo chương sẽ bao quát cả những tội có tính cách báo chí và những tội nói trong luật ngày 29 tháng 7 năm 1881 như lăng mạ, nói xấu miệng, trừ tội bại hoại phong hoá (ourrage aux bonnes moeurs) (xem Dutruc: Explication de la loi sur la presse, trang 240). Những tội phạm về sự kiểm sát chung về báo chương có mục đích tuyên truyền cho Pháp và Đông dương thuộc Pháp bắt đầu thi hành từ đại chiến thế giới 1939 như kiểm duyệt báo chí, cấm phản tuyên truyền Pétain đều được xoá bỏ.

Sắc lệnh mới còn xoá hẳn mấy tôị nữa mà theo Dụ ngày 17 tháng 5 năm 1945 thì lại thuộc vào trường hợp có thể được đại xá (bỏ việc, kiểm lâm, kinh tế, vô ý giết người) hoặc không thể được đại xá (quan thuế hay thương chính).

Tội kiểm lâm và tội kinh tế chỉ huy (trừ trọng tội đem ra toà đại hình theo sắc lệnh ngày 23 tháng 6 năm 1941) đều có tính cách đặc biệt, không thể lẫn với tội khác nên không cần giải thích, chỉ căn cứ vào tội danh định trong hồ sơ mà thi hành sắc lệnh là đủ.

Luật quan thuế (D.R) cũng như luật kiểm lâm, không thể ngộ nhận với luật khác, vì có tố tụng riêng. Nhưng theo lý thuyết và án lệ thì kiểm lâm không có tính cách tô thuế (caractère fiscal) như quan thuế hay thương chính (D.R) mà có tính cách trừng phạt (caractère répressif). Cứ tờ trình trong bản sắc lệnh này thì không phải xoá hết thảy tội về luật tô thuế (lois fiscales: enregistrement, octroi, contributions indirectes) mà chỉ xoá tội về luật quan thuế hay thương chính (D & R). Vậy thì xoá bỏ những tội về rượu, muối, thuốc phiện lậu, chống cự nhà đoan và cả mang hàng lậu ra ngoại quốc hay ở ngoài đem vào, ... nói trong sắc lệnh ngày 15 tháng 10 năm 1941.

HẠNG THỨ NHÌ: Ngoài 9 thứ tội nói trên, tội khác đều có thể được xoá bỏ, miễn là có án phạt tiền hoặc tù treo hoặc cả hai thứ (điều 3).

Thí dụ một án sơ thẩm cho tù treo, nhưng nếu nguyên cáo hoặc chưởng lý (tố tụng Bắc kỳ) hoặc công tố viện (tố tụng Pháp) có chống án thì tòa nhượng thẩm còn phải xét lại về tình lý (au fond) mà có thể tăng lên được và nhận đầy tội nhân sẽ không được ân xá. Vậy những hồ sơ ấy cần phải đem vào sổ thụ lý ở toà, không như những tội thuộc vào hạng thứ nhất vì nếu ở vào trường hợp điều 1 sắc lệnh thì

(Xem Dalloz R.P. đã dẫn ở trên, số 37 và những án lệ đã nói ở sách ấy nhất là tờ thuyết trình của ông cố vấn Vételay D.P. 12.1.441).

Bộ Tư pháp đã đánh điện tín đi các Ủy ban nhân dân các tỉnh bảo làm danh sách những tội nhân thuộc vào trường hợp này, và những bản danh sách ấy sẽ coi như là những đơn xin đại xá và được xét một cách rất mau chóng theo thủ tục luật định. Chỉ có cơ quan hành chính mới có đủ tư cách và tài liệu để điều tra và phân biệt được những chính trị phạm nhân chân chính (dù là kết vào tội chính trị hay trường tội) với những tay sai cho ngoại quốc hoạt động có hại cho nền độc lập nước nhà mà cũng bị kết án chính trị.

1) Về những tội danh nói trong điều 1, đại xá sẽ đình chỉ hết sự truy tố, huỷ bỏ hết tố tụng ở các Công tố viện, các toà Dự thẩm và Vậng án. Nếu có án rồi thì sẽ soá bỏ hết vết tích, trừ trên nguyên bản những công văn lưu trữ tại phòng lục sự.

2) Về những tội nói trong điều 3 và điều 2 thì sau khi cơ quan tư pháp hoặc hành chính đã xá miễn, hiệu lực cũng như trên, nghĩa là phạm pháp sẽ bị xoá, tội nhân sẽ được khôi phục công quyền và dân quyền, được bầu hoặc ứng cử, nếu phạm lỗi nữa tội ấy sẽ không kể để áp dụng luật tái phạm, nói tóm lại sẽ hết vết tích xưa.

Sau hết đứng về phương diện dân sự, nếu toà hình đã thụ lý rồi thì cùng  một lúc tuyên cho đại xá  có thể cho nguyên đơn tiền bồi thường được:

b/ theo tố tụng Pháp (C. Inst. Crim.) công tố (action publique) và tư tố (action civile) khác hẳn nhau, nhưng vẫn có án lệ rằng khi toà hình đã thụ lý rồi, thì lúc tuyên án cho hưởng đại xá, toà vẫn có quyền xét về phương diện dân sự, nguyên đơn không phải trở về toà bộ xin tiền thiệt hại.

Nên để ý rằng : « Dụ Đại xá ngày 17 tháng 5 năm 1945 vẫn có giá trị đối với chính trị phạm và thường phạm nói trong ấy và đã được đại xá rồi.

Quý toà gửi ngay cho bản chức:

2) Một bản thống kê những phạm nhân (prévenus) hiện bị giam hay không mà theo luật mới được tha ngay ; kẻ bị giam phải phóng thích ngay ;

Tự nhiên là những án từ có những phạm pháp được đại xá sẽ không thi hành nữa.