Lời nói đầu
\r\n\r\nTCVN 13020:2020 được xây dựng trên cơ sở\r\ntham khảo CXS 329-2017 Standard for fish oils
TCVN 13020:2020 do Ban kỹ thuật tiêu\r\nchuẩn quốc gia TCVN/TC/F2 Dầu mỡ động vật và thực\r\nvật\r\nbiên soạn, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng thẩm định, Bộ Khoa học và\r\nCông nghệ công bố.
\r\n\r\nTiêu chuẩn này áp dụng cho dầu cá dùn
Thuật ngữ dầu cá dùng để chỉ các
CHÚ THÍCH: Trong tiêu chuẩn này, cá là\r\nmọi động vật có xương sống thủy sinh máu lạnh, không bao gồm động vật lưỡng cư\r\nvà bò sát thủy sinh. Thủy sản có vỏ là những loài động vật thân mềm thủy sinh\r\nvà động vật giáp xác thủy sinh thường được sử dụng làm thực phẩm.
\r\n\r\n\r\n\r\nDầu cá (fish oils): Dầu\r\ndùng làm thực phẩm có nguồn gốc từ nguyên liệu được nêu trong Điều 2 của TCVN\r\n7265 (CAC/RCP 52-2003).
\r\n\r\nQuá trình thu nhận dầu cá dùng làm thực\r\nphẩm có thể bao gồm, nhưng không giới hạn, các bước sau: chiết dầu thô từ\r\nnguyên liệu và tinh luyện dầu thô đó.
\r\n\r\nDầu cá và dầu cá cô đặc chủ yếu bao gồm\r\ncác gl
Dầu cá thô và dầu gan cá thô là các loại\r\ndầu được dùng làm thực phẩm sau khi đã qua các bước chế biến tiếp (ví dụ: tinh\r\nluyện và tinh sạch) và phải tuân thủ các yêu cầu nêu trong 3.1, cũng như Điều\r\n4,\r\n6.1\r\nvà Điều 7, khi có thể. Dầu cá dùng để sử dụng trực tiếp cho người phải đáp ứng\r\ntất cả các yêu cầu trong tiêu chuẩn này.
\r\n\r\nQuá trình sản xuất dầu cá tinh luyện\r\nthường bao gồm một số bước như gia nhiệt nhiều lần ở nhiệt độ cao cũng như xử\r\nlý bằng kiềm/axit và loại bỏ nhiều lần pha nước. Dầu cá cũng có thể trải qua\r\ncác bước xử lý khác (ví dụ: chiết bằng dung môi, xà phòng hóa, tái este hóa,\r\neste hóa thành dạng trans).
\r\n\r\n2.1
\r\n\r\nDầu cá có tên gọi cụ thể
sản phẩm thu được từ các nguyên liệu của\r\nmột loại cá hoặc thủy sản có vỏ đặc trưng cụ thể.
\r\n\r\n2.1.1
\r\n\r\nDầu cá cơm (anchovy oil)
\r\n\r\nsản phẩm thu được từ loài Engraulis\r\nringens và các loài khác thuộc chi Engraulis (họ Engraulidae).
\r\n\r\n2.1.2
\r\n\r\nDầu cá ngừ (tuna oil)
\r\n\r\nsản phẩm thu được từ các loài thuộc\r\nchi Thunnus và từ loài Katsuwonus pelamis (họ Scombridae).
\r\n\r\n2.1.3
\r\n\r\nDầu krill (krill oil)
\r\n\r\nsản phẩm thu được từ loài Euphausia\r\nsuperba. Các thành phần chính là triglycerid và phospholipid.
\r\n\r\n2.1.4
\r\n\r\nDầu menhaden (menhaden oil)
\r\n\r\nsản phẩm thu được từ các loài thuộc\r\nchi Brevootia và chi Ethmidium (họ Clupeidae).
\r\n\r\n2.1.5
\r\n\r\nDầu cá hồi (salmon oil)
\r\n\r\nsản phẩm thu được từ cá thuộc họ Salmonidae.
\r\n\r\n2.1.6
\r\n\r\nDầu cá da trơn
sản phẩm thu được từ các loài cá thuộc\r\nhọ Pangasiidae.
\r\n\r\n2.1.7
\r\n\r\nDầu cá tra (pangasius oil)
\r\n\r\nsản phẩm thu được từ loài Pangasianodon\r\nhypophthalmus (syn. Pangasius hypophthalmus) thuộc họ Pangasiidae.
\r\n\r\n2.2
\r\n\r\nDầu cá (không có tên cụ\r\nthể) [fish oils (unnamed)]
\r\n\r\nsản phẩm thu được từ một hoặc nhiều\r\nloài cá hoặc thủy sản có vỏ, bao gồm cả hỗn hợp với dầu gan cá.
\r\n\r\n2.3
\r\n\r\nDầu gan cá có tên gọi cụ thể
sản phẩm thu được từ gan cá có thành\r\nphần gồm các axit béo, vitamin hoặc các thành phần khác đặc trưng từ gan của\r\ncác loài được chiết dầu.
\r\n\r\n2.3.1
\r\n\r\nDầu gan cá tuyết
sản phẩm c
2.4
\r\n\r\nDầu gan cá (không có tên cụ\r\nthể) [fish liver oil (unnamed)]
\r\n\r\nsản phẩm thu được từ gan của một hoặc\r\nnhiều loài cá.
\r\n\r\n2.5
\r\n\r\nDầu cá cô đặc (concentrated fish\r\noils)
\r\n\r\nsản phẩm thu được từ dầu cá nêu trong\r\n2.1 đến 2.4, đã được xử lý để chế biến, nhưng không giới hạn b
2.5.1
\r\n\r\nDầu cá cô đặc (concentrated fish\r\noil)
\r\n\r\nsản phẩm chứa từ 35 % đến 50 % khối lượng\r\naxit béo, tính theo tổng các axit eicosapentaenoic (EPA) 564 C20:5 (n-3)\r\nvà axit docosahexaenoic (DHA) C22:6 (n-3).
\r\n\r\n2.5.
Dầu cá có độ đậm đặc cao
sản phẩm chứa nhiều hơn 50 % khối lượng\r\naxit béo tính theo tổng của EPA và DHA.
\r\n\r\n2.6
\r\n\r\nEtyl este của dầu cá cô đặc
sản phẩm thu được từ dầu cá nêu trong\r\n2.1 đến 2.4 và chủ yếu bao gồm các etyl este của axit béo.
\r\n\r\n2.6.1
\r\n\r\nEtyl este của dầu cá cô đặc
sản phẩm chứa các axit béo ở dạng este\r\nvới etanol trong đó axit béo chiếm từ 40 % đến 60 % khối lượng, tính theo tổng\r\ncủa EPA và DHA.
\r\n\r\n2.6.2
\r\n\r\nEtyl este của dầu cá có độ đậm đặc cao
sản phẩm chứa các axit béo ở dạng este\r\nvới etanol trong đó axit béo chiếm trên 60 % khối lượng, tính
3 Thành phần cơ bản\r\nvà các chỉ tiêu chất lượng
\r\n\r\n\r\n\r\nMẫu dầu cá được nêu trong 2.1 và 2.3 phải có\r\nthành phần axit béo phù hợp với mức quy định nêu trong Bảng 1. Đối với dầu cá\r\nda trơn (2.1.6) tham khảo Phụ lục A.
\r\n\r\n| \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n |
| \r\n | \r\n \r\n | \r\n ||||||
| \r\n Axit myristic C14:0 \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit pentadecanoic C15:0 \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit palmitic C16:0 \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit palmitoleic C16:1 (n-7) \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit heptadecanoic C17:0 \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit stearic C18:0 \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit vaccenic C18:1 (n-7) \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit oleic C18:1 (n-9) \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit linoleic C18:2 (n-6) \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit linolenic C18:3 (n-3) \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axity-linolenic C18:3 (n-6) \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit stearidonic C18:4 (n-3) \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit arachidic C20:0 \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit eicosenoic C20:1 (n-9) \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit eicosenoic C20:1 (n-11) \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit arachidonic C20:4 (n-6) \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit eicosatetraenoic C20:4 (n-3) \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit eicosapentaenoic C20:5 (n-3) \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit heneicosapentaenoic C21:5 (n-3 | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit erucic C22:1 (n-9) \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axitcetoleic C22:1 (n-11) \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit docosapentaenoic C22:5 (n-3) \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit docosahexaenoic C22:6 (n-3) \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n ND: không phát hiện, được coi là NA: không áp dụng. \r\n | \r\n |||||||
Đối với dầu từ Engraulis ringens\r\n(2.1.1), tổng của EPA và DHA tối thiểu phải đạt 27 % (tính theo phần trăm axit\r\nbéo tổng số).
\r\n\r\nĐối với dầu krill (2.1.3) hàm lượng\r\nphospholipid tối thiểu phải đạt 30 % khối lượng.
\r\n\r\nDầu cá cô đặc (2.5.1) và dầu cá có độ\r\nđậm đặc cao (2.5.2) phải chứa ít nhất 50 % khối lượng của axit béo là tổng của\r\nEPA và DHA ở
CHÚ THÍCH: Phần này không áp dụng cho\r\ncác loại dầu cá bổ sung chất tạo hương vì có thể gây cản tr
3.3.1
| \r\n Trị số axit \r\n | \r\n \r\n ≤ 3 mg KOH/g \r\n | \r\n
| \r\n Trị số peroxit \r\n | \r\n \r\n ≤ 5 mili đương lượng của\r\n ôxy hoạt động/kg dầu \r\n | \r\n
| \r\n Trị số anisidin \r\n | \r\n \r\n ≤ 20 \r\n | \r\n
| \r\n Trị số ôxy hóa tổng số (ToTox) | \r\n \r\n ≤ 26 \r\n | \r\n
| \r\n 3.3.2 | \r\n |
| \r\n Trị số axit \r\n | \r\n \r\n ≤ 45 mg KOH/g \r\n | \r\n
| \r\n Trị số peroxit \r\n | \r\n \r\n ≤ 5 mili đương lượng của\r\n ôxy hoạt động/kg dầu \r\n | \r\n
| \r\n 3.4 | \r\n \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Dầu gan cá (2.3 và 2.4), | \r\n |
| \r\n Vitamin A \r\n | \r\n \r\n ≥ 40 µg đương lượng retinol/ml dầu \r\n | \r\n
| \r\n Vitamin D \r\n | \r\n \r\n ≥ 1,0 µg/ml \r\n | \r\n
Hao hụt trong quá trình chế biến có thể\r\nphục hồi bằng cách bổ sung [xem 2.4 của TCVN 12055 (CAC/GL 9-1987) Nguyên tắc\r\nchung đối với việc bổ sung các chất dinh dưỡng thiết yếu vào thực phẩm]:
\r\n\r\n- Vitamin A và các este của vitamin A;
\r\n\r\n- Vitamin D.
\r\n\r\nMức tối đa vitamin A và vitamin D phải\r\nphù hợp với quy định hiện hành, bao gồm cả quy định cấm sử dụng các vitamin đặc\r\nbiệt.
\r\n\r\n\r\n\r\nTrong tiêu chuẩn này sử dụng các chất\r\nphụ gia thực phẩm theo quy định hiện hành [2].
\r\n\r\nCác chất tạo hương được sử dụng cho sản\r\nphẩm quy định trong tiêu chuẩn này áp dụng theo TCVN 6417 (CAC/GL 66-2008) Hướng\r\ndẫn sử dụng hương liệu.
\r\n\r\n\r\n\r\na) Các sản phẩm thuộc phạm vi áp dụng\r\ncủa tiêu chuẩn này phải tuân thủ các giới hạn tối đa cho phép về chất ô nhiễm\r\nvà độc tố theo quy định hiện hành [
b) Các sản phẩm thuộc phạm vi áp dụng\r\ncủa tiêu chuẩn này phải tuân thủ các giới hạn tối đa cho phép về dư lượng thuốc\r\nbảo vệ thực vật và/hoặc dư lượng thuốc thú y theo quy định hiện hành [
6.1
Các sản phẩm thuộc phạm vi áp dụng của\r\ntiêu chuẩn này cần được sản xuất và xử lý theo TCVN 5603 (CAC/RCP 1-1969) Quy\r\nphạm thực hành về những nguyên tắc chung đối với vệ sinh thực phẩm, TCVN\r\n7265 (CAC/RCP 52-2003) Quy phạm thực hành đối với thủy s
6.2
Các sản phẩm phải phù hợp với các tiêu\r\nchuẩn vi sinh được thiết lập theo TCVN 9632 (CAC/GL 21-1997) Nguyên tắc thiết\r\nlập và áp dụng tiêu chí vi sinh đối với thực phẩm.
\r\n\r\n\r\n\r\nSản phẩm được ghi nhãn theo quy định\r\nhiện hành [1]
7.1
Tên của dầu cá phải phù hợp với Điều 2\r\ncủa tiêu chuẩn này. Đối với dầu cá hồi trên nhãn phải ghi rõ nguồn gốc của\r\nnguyên liệu (đánh bắt tự nhiên hoặc nuôi).
\r\n\r\n7.2
Ngoài tên của sản phẩm, dấu hiệu nhận\r\nbiết lô hàng, tên và địa chỉ của nhà sản xuất hoặc nhà đóng gói phải được ghi\r\ntrên nhãn thì thông tin đối với các bao bì không dùng để bán lẻ cũng phải ghi\r\ntrên nhãn hoặc trong các tài liệu kèm theo.
\r\n\r\nTuy nhiên, dấu hiệu nhận biết lô hàng,\r\ntên và địa chỉ nhà sản xuất hoặc nhà đóng gói có thể thay bằng ký hiệu nhận biết,\r\nmiễn là ký hiệu đó có thể dễ dàng nhận biết cùng với các tài liệu kèm theo.
\r\n\r\nĐối với dầu cá thô và dầu gan cá thô\r\nthì nhãn phải nêu rõ các loại dầu này chỉ sử dụng làm thực phẩm sau khi chúng\r\nđược chế biến tiếp.
\r\n\r\n7.3
Đối với dầu gan cá (2.3 và 2.4) cần phải\r\nghi trên nhãn hàm lượng vitamin A và vitamin D có mặt tự nhiên hoặc được bổ\r\nsung, nếu có yêu cầu.
\r\n\r\nĐối với tất cả các loại dầu cá quy định\r\ntrong tiêu chuẩn này, cần ghi trên nhãn hàm lượng EPA và DHA nếu có yêu cầu.
\r\n\r\n8 Phương pháp phân\r\ntích và lấy mẫu
\r\n\r\nPhương pháp phân tích và l
\r\n\r\n
Dải thành phần axit béo (tính theo phần\r\ntrăm axit béo tổng số) phân tích bằng sắc ký khí đối với dầu cá tra được nêu\r\ntrong Bảng A.1.
\r\n\r\n| \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit myristic C14:0 \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit pentadecanoic C15:0 \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit palmitic C16:0 \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit palmitoleic C16:1 (n-7) \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit heptadecanoic C17:0 \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit stearic C18:0 \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit vaccenic C18:1 (n-7) \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit oleic C18:1 (n-9) \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit linoleic C18:2 (n-6) \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit linolenic C18:3 (n-3) \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit γ- | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit stearidonic C18:4 (n-3) \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit arachidic C20:0 \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit eicoseno | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit eicosenoic C20:1 (n-11) \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit arachidonic C20:4 (n-6) \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit eicosatetraenoic C20:4 (n-3) \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit eicosapentaenoic C20:5 (n-3) \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit heneicosapentaenoic C21:5 (n-3) \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit erucic C22:1 (n-9) \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axitcetoleic C22:1 (n-11) \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit docosapentaenoic C22:5 (n-3) \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n Axit docosahexaenoic\r\n C22:6 (n-3) \r\n | \r\n \r\n | \r\n
| \r\n ND: không phát hiện, được coi l NA: không áp dụng. \r\n | \r\n |
[1] Nghị định số 43/2017/NĐ-CP ngày\r\n14/4/2017 của Chính phủ về nhãn hàng hóa
\r\n\r\n[2] Thông tư số 24/2019/TT-BYT ngày\r\n30/8/2019 của Bộ trưởng Bộ Y tế quy định về quản lý và sử dụng phụ gia thực phẩm
\r\n\r\n[3] Thông tư số 50/2016/TT-BYT ngày\r\n30/12/2016 của Bộ trưởng Bộ Y tế quy định giới hạn tối đa dư lượng thuốc bảo vệ\r\nthực vật trong thực phẩm
\r\n\r\n[4]
[5]
[6]
\r\n\r\n
\r\n\r\n
Quá\r\ntrình ôxy hóa dầu cá là một quá trình liên tục: sau khi tăng trị số peroxit ban\r\nđầu thì trị số anisidi
File gốc của Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13020:2020 về Dầu cá đang được cập nhật.
Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13020:2020 về Dầu cá
Tóm tắt
| Cơ quan ban hành | Đã xác định |
| Số hiệu | TCVN13020:2020 |
| Loại văn bản | Tiêu chuẩn Việt Nam |
| Người ký | Đã xác định |
| Ngày ban hành | 2020-01-01 |
| Ngày hiệu lực | |
| Lĩnh vực | Công nghệ- Thực phẩm |
| Tình trạng | Còn hiệu lực |