THÔNG BÁO

MỘT SỐ LƯU Ý VÀ KINH\r\nNGHIỆM KIỂM SÁT GIẢI QUYẾT VỤ ÁN “TRANH CHẤP HỢP ĐỒNG TÍN DỤNG” LIÊN QUAN THẾ\r\nCHẤP VÀ BẢO LÃNH

Ngày 26/9/2016, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tổ chức\r\nhọp liên ngành do đồng chí Nguyễn Kim Anh - Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước chủ\r\ntrì; Ngày 01/12/2016, lãnh đạo các Bộ, Ngành dự họp do Phó thủ tướng Vương Đình\r\nHuệ chủ trì, nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của Công ty TNHH Một thành viên\r\nQuản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) trong quá trình xử lý\r\nnợ xấu, tài sản đảm bảo.

Tại Tờ trình số 119/TTr-NHNN ngày 10/8/2016 và Tờ\r\ntrình số 150/TTr-NHNN ngày 30/9/2016 của Ngân hàng nhà nước Việt Nam có nội\r\ndung: Kiến nghị Viện kiểm sát nhân dân tối cao chỉ đạo thống nhất trong ngành\r\nKiểm sát công nhận giá trị pháp lý của giao dịch thế chấp Quyền sử dụng đất để\r\nbảo đảm nghĩa vụ của người khác, không được kháng nghị theo hướng tuyên vô hiệu\r\nhợp đồng thế chấp.

Vấn đề này, Viện kiểm sát nhân dân tối cao yêu cầu\r\nViện kiểm sát nhân dân các cấp khi thực hiện chức năng kiểm sát giải quyết vụ\r\nán “tranh chấp hợp đồng tín dụng” có thế chấp hoặc bảo lãnh bằng tài sản nhà đất\r\nđể bảo đảm nghĩa vụ của bên vay tiền tại các tổ chức tín dụng, khi gặp tình huống:\r\nHợp đồng có ghi “thế chấp” hoặc bảo lãnh bằng tài sản là nhà đất, hợp đồng này\r\nđã tuân thủ các quy định của Nghị định 163/2006/NĐ-CP ngày 29/12/2006, Nghị định\r\nsố 11/2012/NĐ-CP ngày 22/02/2012 của Chính phủ về hình thức giao dịch có bảo đảm\r\nbằng tài sản, cần lưu ý sau:

Thứ nhất, Bên thứ ba (bên bảo lãnh) tự xác định\r\nmình là người “thế chấp” trong quan hệ pháp luật dân sự nêu trên là không chính\r\nxác, vì bên thế chấp là bên đi vay và đem tài sản của chính mình để bảo đảm cho\r\nkhoản vay của mình; còn trong trường hợp bên thứ ba dùng tài sản của mình đem\r\nra bảo đảm cho khoản vay của người khác là quan hệ “bảo lãnh” mới đúng. Tuy\r\nnhiên, khi giao dịch người thứ ba tự nguyện đem tài sản của mình ra “thế chấp”\r\nthực chất là bảo lãnh cho bên vay tiền tại các tổ chức tín dụng. Do đó nếu có\r\ntranh chấp thì cần xác định hợp đồng trên là có hiệu lực pháp luật mà không bị\r\nvô hiệu do bị nhầm lẫn.

Thứ hai, đối với tài sản là nhà đất đã được\r\ncấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sở hữu nhà ghi cấp cho Hộ gia đình, khi\r\ncó tranh chấp cần xem xét hồ sơ kê khai xin cấp giấy chứng nhận, cụ thể là:

- Nếu hồ sơ thể hiện nhiều thành viên trong hộ gia\r\nđình nhưng chỉ có người đứng tên trên Giấy chứng nhận ký hợp đồng thế chấp hoặc\r\nbảo lãnh cho khoản vay thì hợp đồng đó cần xác định là hợp đồng bị vô hiệu.

- Nếu hồ sơ chỉ có một thành viên trong hộ gia đình\r\nlà người đứng tên trên giấy chứng nhận ký hợp đồng thế chấp hoặc bảo lãnh cho khoản\r\nvay thì hợp đồng đó cần xác định hợp đồng có hiệu lực pháp luật mà không bị vô\r\nhiệu.

Thứ ba, trong trường hợp vợ, chồng có tài sản\r\nriêng mà hoa lợi, lợi tức từ tài sản riêng đó là nguồn sống duy nhất của gia\r\nđình thì việc định đoạt tài sản này phải có sự đồng ý của vợ, chồng theo quy định\r\ntại khoản 4 Điều 44 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 thì\r\nxác định hợp đồng thế chấp, bảo lãnh mới có hiệu lực pháp luật. Ngược lại, nếu\r\nkhông có sự đồng ý của vợ hoặc chồng thì hợp đồng đó bị vô hiệu.

Trên đây là một số lưu ý và kinh nghiệm khi thực hiện\r\nchức năng kiểm sát giải quyết vụ án “tranh chấp hợp đồng tín dụng” có liên quan\r\nđến hợp đồng thế chấp hoặc bảo lãnh là nhà đất của bên thứ ba để bảo đảm cho\r\nnghĩa vụ của bên vay tiền tại các tổ chức tín dụng. Viện kiểm sát nhân dân tối\r\ncao thông báo đến Viện kiểm sát nhân dân các cấp để tham khảo, vận dụng trong\r\nquá trình thực hiện chức năng kiểm sát.