Kính gửi: Cục Hải quan các tỉnh, thành phố.

Quá trình thực hiện các văn bản này, các đơn vị đã chủ động, tích cực áp dụng đồng bộ nhiều biện pháp nghiệp vụ để đấu tranh, phòng chống gian lận, giả mạo xuất xứ, ghi nhãn hàng hóa không đúng quy định, chuyển tải bất hợp pháp, các hoạt động này đã có tính lan tỏa trong xã hội và cộng đồng doanh nghiệp góp phần đẩy lùi tình trạng gian lận, giả mạo xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp. Tuy nhiên, qua số liệu các đơn vị báo cáo định kỳ về Tổng cục Hải quan cho thấy, việc triển khai công tác chống gian lận, giả mạo xuất xứ, ghi nhãn không đúng quy định, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, chuyển tải bất hợp pháp có dấu hiệu chững lại trong năm 2020; nhiều đơn vị hải quan địa phương chưa chú trọng đến công tác phân tích dữ liệu, xác định đối tượng trọng điểm để áp dụng các biện pháp nghiệp vụ điều tra, xác minh, làm rõ hành vi vi phạm và xử lý theo quy định; số vụ việc phát hiện, bắt giữ chưa tương xứng với tình hình thực tế, một số hành vi vi phạm chưa được phát hiện và xử lý nghiêm minh.

I. Mục đích

2. Thúc đẩy phát triển sản xuất trong nước, bảo vệ các nhà sản xuất Việt Nam trước nguy cơ bị áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại, bảo vệ uy tín của hàng hóa Việt Nam trên trường quốc tế.

1. Tiếp tục triển khai mạnh mẽ, có hiệu quả nội dung hướng dẫn tại công văn số 5189/TCHQ-GSQL, Chỉ thị số 7988/CT-TCHQ về việc tăng cường thực hiện đồng bộ các giải pháp chống gian lận, giả mạo xuất xứ, ghi nhãn hàng hóa không đúng quy định, chuyển tải bất hợp pháp và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ và kế hoạch thực hiện trong năm 2021 hướng dẫn tại văn bản này.

3. Trên cơ sở kết quả đối tượng trọng điểm do các đơn vị tự xác định và chỉ tiêu của Tổng cục Hải quan giao, các Vụ, Cục thuộc Tổng cục căn cứ chức năng, nhiệm vụ và lĩnh vực được phân công quản lý theo ngành dọc, chủ động xác định, danh sách doanh nghiệp cụ thể để giao Cục Hải quan các tỉnh, thành phố thực hiện kiểm tra, điều tra, xác minh làm rõ hành vi vi phạm và xử lý theo quy định.

III. Nội dung của Kế hoạch

1. Nhóm đối tượng trọng điểm:

- Chủ yếu sử dụng nguồn nguyên liệu nhập khẩu, các mặt hàng có khả năng nhập khẩu về Việt Nam chỉ thực hiện công đoạn gia công, lắp ráp, chế biến đơn giản để xuất khẩu.

- Doanh nghiệp thành lập từ 2018 trở lại đây, có kim ngạch xuất nhập khẩu tăng đột biến.

2. Nhóm mặt hàng xuất khẩu trọng điểm:

Ngoài các nhóm mặt hàng nêu trên, các đơn vị căn cứ tình hình thực tế để lựa chọn bổ sung các nhóm mặt hàng có nguy cơ cao về gian lận, giả mạo xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp.

1. Cục Giám sát quản lý về Hải quan

b) Chủ trì, đầu mối phối hợp với các đơn vị: Cục Công nghệ thông tin và thống kê Hải quan, Cục Quản lý rủi ro, Cục Kiểm tra sau thông quan, Cục Điều tra chống buôn lậu, Vụ Thanh tra-Kiểm tra để thực hiện:

- Đề xuất lãnh đạo Tổng cục giao chỉ tiêu cụ thể cho các đơn vị thuộc Tổng cục và Cục Hải quan các tỉnh, thành phố áp dụng các biện pháp điều tra, xác minh làm rõ hành vi vi phạm đối với các đối tượng trọng điểm.

d) Chủ trì, phối hợp với Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam rà soát các trường hợp cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa chưa đúng quy định; kiến nghị, đề xuất VCCI chấm dứt việc cấp Giấy chứng nhận về quy trình sản xuất hoặc nguồn nguyên liệu, công đoạn sản xuất (gọi là Form X) nhằm hạn chế doanh nghiệp lợi dụng giấy chứng nhận này để gian lận xuất xứ.

e) Thực hiện kiểm tra, đánh giá việc tổ chức, thực hiện kế hoạch này tại Cục Hải quan các tỉnh, thành phố, đồng thời có trách nhiệm hướng dẫn, xử lý các vướng mắc, kiến nghị do Cục Hải quan các tỉnh, thành phố, các đơn vị liên quan đề nghị; tổ chức sơ kết 06 tháng thực hiện kế hoạch này trước ngày 15/7/2021 và tổng kết triển khai kế hoạch trước ngày 15/12/2021, báo cáo lãnh đạo Tổng cục kết quả thực hiện và đề xuất xây dựng kế hoạch cho các năm tiếp theo.

2. Cục Công nghệ thông tin và thống kê Hải quan

b) Chủ trì làm việc với Bộ Công Thương, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam để thực hiện kết nối hệ thống trao đổi dữ liệu về việc cấp Giấy chứng nhận xuất xứ qua Cổng thông tin một cửa quốc gia.

a) Thực hiện phân tích số liệu, xác định danh sách mặt hàng, doanh nghiệp có kim ngạch xuất nhập khẩu gia tăng đột biến, có rủi ro cao về gian lận, giả mạo xuất xứ, ghi nhãn hàng hóa không đúng quy định, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, chuyển tải bất hợp pháp và chuyển danh sách doanh nghiệp, mặt hàng đã xác định được cho Cục Giám sát quản lý về Hải quan để tổng hợp, trình lãnh đạo Tổng cục phân công cho các đơn vị thuộc Tổng cục và Cục Hải quan tỉnh, thành phố áp dụng các biện pháp nghiệp vụ để điều tra, xác minh làm rõ hành vi vi phạm.

b) Áp dụng phân luồng kiểm tra thực tế 100% đối với hàng hóa nhập khẩu, xuất khẩu xác định có dấu hiệu rủi ro cao về gian lận, giả mạo xuất xứ, ghi nhãn hàng hóa không đúng quy định, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, chuyển tải bất hợp pháp.

d) Giao Cục Quản lý rủi ro thực hiện kiểm tra 10 doanh nghiệp có rủi ro cao về gian lận, giả mạo xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp hàng hóa.

4. Cục Kiểm tra sau thông quan

a) Nhóm mặt hàng:

(2) Nhóm mặt hàng điện tử: mạch điện; máy xử lý dữ liệu; sản phẩm điện tử và linh kiện;

(4) Nhóm mặt hàng giày dép và túi xách.

b.1) Cục Kiểm tra sau thông quan thực hiện kiểm tra từ 30-50 doanh nghiệp.

c) Trình tự thủ tục kiểm tra: thực hiện theo quy trình kiểm tra sau thông quan và hướng dẫn tại điểm 2.4 mục IV công văn số 5189/TCHQ-GSQL.

4.2. Phối hợp với Cục Giám sát quản lý về Hải quan để phân tích số liệu, xác định đối tượng có rủi ro cao về gian lận, giả mạo xuất xứ, ghi nhãn không đúng quy định, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, chuyển tải bất hợp pháp; chịu trách nhiệm cung cấp các vụ việc vi phạm cụ thể cho Cục Giám sát quản lý về hải quan khi có đề nghị để báo cáo lãnh đạo Tổng cục.

5. Cục Điều tra chống buôn lậu

- Nhóm mặt hàng: (1) Nhóm mặt hàng gỗ và các sản phẩm từ gỗ, trong đó trọng tâm là mặt hàng gỗ dán từ nguyên liệu gỗ cứng, tủ gỗ, ghế sofa có khung gỗ; (2) Đệm mút; (3) Đá nhân tạo; (4) Gạch men; (5) Lốp xe tải và xe khách; (6) Nhóm máy móc, thiết bị: máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng; máy hút bụi; máy cắt cỏ.

b) Đề xuất lãnh đạo Tổng cục kế hoạch, nội dung trao đổi với các Tổ chức nước ngoài, đặc biệt với Hoa Kỳ liên quan đến công tác điều tra, xác minh, làm rõ các dấu hiệu nghi ngờ về gian lận, giả mạo xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp.

6. Vụ Thanh tra - Kiểm tra

- Nhóm mặt hàng điện tử: mạch điện; máy xử lý dữ liệu; sản phẩm điện tử và linh kiện; (2) Nhóm mặt hàng xe đạp, xe đạp điện và linh kiện; (3) Pin năng lượng mặt trời; (4) Bao và túi nhựa; (5) Ghim đóng thùng; (6) Vỏ bình ga.

b) Phối hợp, cung cấp các thông tin liên quan cho Cục Giám sát quản lý về Hải quan và các đơn vị nghiệp vụ khác khi có đề nghị.

a) Thu thập số liệu thống kê về xuất nhập khẩu giữa Việt Nam với các đối tác thương mại có kim ngạch lớn như Hoa Kỳ, EU, Ấn Độ, Trung Quốc (theo công bố của các nước này) và các mặt hàng xuất nhập khẩu chủ yếu theo định kỳ hàng quý, gửi Cục Giám sát quản lý về Hải quan trước ngày 15 của tháng đầu quý tiếp theo.

c) Theo dõi và tổng hợp các vụ việc về gian lận xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp có liên quan đến Hoa Kỳ, EU, Ấn Độ, Trung Quốc để cung cấp cho các đơn vị có liên quan khi cần thiết và khi có yêu cầu.

Trao đổi, cung cấp các thông tin khi các đơn vị thuộc cơ quan Tổng cục có đề nghị.

a) Phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ, Cục Hải quan các tỉnh, thành phố thường xuyên đưa tin, bài về công tác phòng chống gian lận, giả mạo xuất xứ, ghi nhãn không đúng quy định, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, chuyển tải bất hợp pháp của ngành Hải quan.

9. Báo Hải quan

10. Cục Hải quan các tỉnh, thành phố

Áp dụng đồng bộ, chặt chẽ các biện pháp nghiệp vụ hải quan từ khâu làm thủ tục hải quan cho đến các biện pháp nghiệp vụ khác như quản lý rủi ro, sau thông quan, kiểm soát hải quan để ngăn chặn tình trạng gian lận, giả mạo xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp.

b) Thường xuyên rà soát, xác định các giao dịch, công ty có kim ngạch xuất nhập khẩu tăng đột biến so với năng lực, quy mô sản xuất.

c) Phối hợp với các lực lượng chức năng tại địa bàn quản lý xác định mặt hàng, doanh nghiệp trọng điểm có dấu hiệu rủi ro cao về gian lận, giả mạo xuất xứ, ghi nhãn hàng hóa, hàng hóa có dấu hiệu xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, chuyển tải bất hợp pháp như các doanh nghiệp mới hoạt động xuất nhập khẩu, doanh nghiệp FDI thường xuyên nhập khẩu các mặt hàng có nguồn gốc từ các nước đang bị áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại, xuất khẩu hàng hóa sang các thị trường lớn; doanh nghiệp đã bị xử lý vi phạm về hành vi khai sai số lượng, tên hàng, mã số, HS, trị giá, xuất xứ hàng hóa xuất nhập khẩu...

đ) Thực hiện chế độ báo cáo định kỳ theo hướng dẫn tại điểm 12, mục II Chỉ thị số 7988/CT-TCHQ.

- Cục Hải quan TP.Hồ Chí Minh: 10 vụ việc;

- Cục Hải quan TP.Hải Phòng: 10 vụ việc;

- Cục Hải quan các tỉnh, thành phố còn lại: từ 01 - 05 vụ việc.

Nhận được văn bản này, yêu cầu Thủ trưởng các đơn vị thuộc Tổng cục, Cục Hải quan các tỉnh, thành phố quán triệt thực hiện. Trong quá trình thực hiện nếu có vướng mắc phát sinh thì báo cáo, đề xuất gửi Tổng cục Hải quan (Cục Giám sát quản lý về Hải quan) để có chỉ đạo và điều chỉnh phù hợp./

Nơi nhận:
- Như trên;
- Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng;
- Thứ trưởng Vũ Thị Mai;
- Lãnh đạo Tổng cục;
- Các đơn vị thuộc và trực thuộc TCHQ;
- Lưu: VT, GSQL (10 bản).

KT. TỔNG CỤC TRƯỞNG
PHÓ TỔNG CỤC TRƯỞNG




Mai Xuân Thành