PHỤ LỤC 3

MÃ SỐ CHỨNG NHẬN VIETGAHP NÔNG HỘ
(Ban hành kèm theo Quyết định số 2509/QĐ-BNN-CN ngày 22 tháng 6 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn)

I. KẾT CẤU MÃ HIỆU TỔ CHỨC CHỨNG NHẬN VIETGAHP NÔNG HỘ

1. Chữ viết tắt tổ chức chứng nhận VietGAHP nông hộ: VietGAHP-NH;

2. Chữ viết tắt hoặc Mã vùng của Cơ quan chỉ định:

- Cục Chăn nuôi: CN.

- Sở NN-PTNT các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương: ghi số theo Mã vùng tại bảng mục III dưới đây.

3. Năm được chỉ định: lấy 02 chữ số cuối của năm ký quyết định;

4. Số thứ tự của tổ chức chứng nhận được chỉ định gồm 02 chữ số;

Ví dụ:

Mã hiệu của một tổ chức chứng nhận VietGAHP nông hộ được chỉ định thứ 01 của năm 2016 do Cục Chăn nuôi chỉ định là VietGAHP-NH-CN-16-01.

Mã hiệu của một tổ chức chứng nhận VietGAHP nông hộ được chỉ định thứ 02 của năm 2017 do Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Thành phố Hồ Chí Minh chỉ định là VietGAHP-NH-79-17-02.

II. KẾT CẤU MÃ SỐ CHỨNG NHẬN VIETGAHP NÔNG HỘ

Mã số chứng nhận VietGAHP nông hộ là một chuỗi gồm các cụm ký tự và số “VietGAHP-NH-XX-YY-TT-dddd” (cách nhau bởi đấu gạch ngang), trong đó:

- VietGAHP-NH-XX-YY-TT là mã số của Tổ chức Chứng nhận do Cơ quan chỉ định cấp;

- Các chữ số “dddd” là mã số của cơ sở sản xuất do Tổ chức Chứng nhận cấp cho cơ sở sản xuất theo thứ tự của dãy số tự nhiên (từ 0001 trở lên).

Ví dụ:

Tổ chức chứng nhận là Trung tâm Khuyến nông Hà Nội là tổ chức đầu tiên được Sở Nông nghiệp và PTNT Hà Nội chỉ định năm 2016 và cấp mã hiệu là:

VietGAHP-NH-01-16-01.

Cơ sở chăn nuôi đầu tiên được Trung tâm Khuyến nông Hà Nội cấp chứng nhận VietGAHP nông hộ là Hộ A tại thành phố Hà Nội, sẽ có mã số là: VietGAHP-NH-01-16-01 -0001.

Lưu ý: trong mã số không có dấu cách.

III. BẢNG MÃ VÙNG CỦA TỈNH, THÀNH PHỐ THUỘC TRUNG ƯƠNG

(Theo Quyết định số 124/2004/QĐ-TTg ngày 08/7/2004 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Bảng danh mục và mã số các đơn vị hành chính Việt Nam):

QUY TRÌNH

THỰC HÀNH CHĂN NUÔI TỐT CHO CHĂN NUÔI LỢN AN TOÀN TRONG NÔNG HỘ (VIETGAHP LỢN NÔNG HỘ)
(Ban hành kèm theo Quyết định số 2509/QĐ-BNN-CN ngày 22 tháng 6 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn)

Chương I

NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG

1. Phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng

1.1. Phạm vi điều chỉnh: Quy trình này áp dụng để chăn nuôi lợn tốt trong nông hộ nhằm ngăn ngừa và hạn chế các mối nguy cơ gây ô nhiễm ảnh hưởng đến an toàn thực phẩm đối với sản phẩm thịt lợn, bảo vệ môi trường, sức khỏe cộng đồng.

1.2. Đối tượng áp dụng: Quy trình này áp dụng đối với các tổ chức và cá nhân chăn nuôi lợn theo hình thức chăn nuôi nông hộ tại Việt Nam.

2. Giải thích thuật ngữ

2.1. Chăn nuôi lợn trong nông hộ: Là hình thức chăn nuôi lợn tại hộ gia đình, với quy mô dưới mức trang trại.

2.2. VietGAHP cho chăn nuôi lợn trong nông hộ: Quy trình thực hành chăn nuôi tốt (Good Animal Husbandry Practice - gọi tắt là VietGAHP) cho chăn nuôi lợn an toàn trong nông hộ là những nguyên tắc, trình tự hướng dẫn nhằm đảm bảo an toàn, nâng cao chất lượng sản phẩm thịt lợn, sức khỏe người chăn nuôi và người tiêu dùng; bảo vệ môi trường và truy nguyên nguồn gốc sản phẩm.

2.3. Chất thải trong chăn nuôi nông hộ: Chất thải trong chăn nuôi bao gồm chất thải rắn, chất thải lỏng và khí thải. Chất thải rắn bao gồm phân, chất độn chuồng, gia súc chết, nhau thai, kim tiêm, ống tiêm... Chất thải lỏng là nước tiểu, chất nhầy, nước rửa chuồng trại, dụng cụ, phương tiện dùng trong chăn nuôi.

Chương II

NỘI DUNG QUY TRÌNH THỰC HÀNH CHĂN NUÔI TỐT CHO CHĂN NUÔI LỢN AN TOÀN TRONG NÔNG HỘ

1. Vị trí, hệ thống hạ tầng chuồng trại và thiết bị dụng cụ chăn nuôi

1.1. Vị trí xây dựng chuồng nuôi, khu vực chăn nuôi lợn phải phù hợp với điều kiện thực tế của từng hộ và phải tách biệt với nơi ở và nguồn nước sinh hoạt của người.

1.2. Chuồng nuôi phải có tường bao kín hoặc hàng rào kín ngăn cách với khu vực xung quanh tránh người hay động vật khác ra vào tự do, có cổng ra vào riêng, có hố khử trùng hoặc bố trí phương tiện khử trùng ở cổng ra, vào.

1.3. Chuồng nuôi phải đảm bảo: Nền chuồng không trơn trượt, không đọng nước, dễ làm vệ sinh. Hệ thống tường, mái; rèm che chuồng phải đảm bảo không bị dột, thấm, không bị mưa hắt, tránh được gió lùa và dễ làm vệ sinh. Nên có hố khử trùng tại cửa mỗi dãy chuồng nuôi.

1.4. Nơi nuôi cách ly, tân đáo nên tách biệt với chuồng nuôi chính. Nên có nơi để hoặc kho đề dự trữ, bảo quản thức ăn chăn nuôi và thuốc thú y.

1.5. Khu xử lý chất thải, nước thải cần tách biệt với chuồng nuôi chính, công suất của hệ thống xử lý chất thải, nước thải phải đáp ứng nhu cầu xử lý đối với quy mô đàn lợn được nuôi.

1.6. Có dụng cụ, thiết bị chỉ dùng riêng cho chăn nuôi, các dụng cụ thiết bị này chỉ được sử dụng tại khu vực chăn nuôi và không dùng chung cho các mục đích khác ngoài khu vực chăn nuôi.

1.7. Thiết bị chiếu sáng, đèn chụp sưởi và các dụng cụ, thiết bị điện khác nên có vật bảo vệ chống vỡ, chống cháy nổ... nhằm đảm bảo an toàn cho người sử dụng và vật nuôi.

2. Giống và quản lý giống

2.1. Lợn giống phải có nguồn gốc rõ ràng.

2.2. Con giống phải khỏe mạnh và được tiêm phòng đầy đủ các loại vắc xin phù hợp với lứa tuổi lợn theo quy định của thú y.

2.3. Lợn giống mới nhập về cần được nuôi cách ly riêng và ghi chép đầy đủ các biểu hiện bệnh lý của con giống trong quá trình nuôi cách ly.

2.4. Không nuôi lẫn các lứa lợn khác nhau trong cùng ô chuồng, không nuôi chung với các loài vật khác.

3. Thức ăn và quản lý thức ăn

3.1. Thức ăn phải có xuất xứ (địa chỉ nơi bán, đơn vị sản xuất...) rõ ràng, còn hạn sử dụng. Thức ăn đậm đặc phải có hướng dẫn phối trộn cho từng loại lợn; thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh phải có dấu hợp quy. Nguyên liệu dùng để phối trộn thức ăn phải đảm bảo vệ sinh, không bị ôi thiu, nấm mốc, mối mọt.

3.2. Khi phối trộn thức ăn đậm đặc cho lợn cần tuân thủ theo công thức đã được khuyến cáo; Thức ăn tự phối trộn phải có và tuân thủ công thức. Thức ăn tận dụng phải được nấu chín trước khi cho ăn. Phải ghi chép đầy đủ thông tin về loại thức ăn, nguyên liệu thức ăn đã mua và sử dụng.

3.3. Trong trường hợp trộn thuốc vào thức ăn, phải kiểm tra đúng chủng loại thuốc, sử dụng theo hướng dẫn của nhà sản xuất và phải ghi chép đầy đủ theo quy định.

3.4. Không sử dụng thức ăn có hoặc cho vào thức ăn chăn nuôi các hóa chất, kháng sinh cấm sử dụng trong thức ăn chăn nuôi theo các văn bản của Nhà nước và Bộ Nông nghiệp và PTNT quy định.

3.5. Thức ăn, nguyên liệu thức ăn chăn nuôi cần có nơi để bảo quản riêng biệt, khô ráo. Nên có các giá kê thức ăn và nguyên liệu, tránh đặt trực tiếp bao thức ăn xuống nền nhà. Nên có các biện pháp ngăn ngừa, diệt chuột và các loại côn trùng gây hại.

4. Nước uống và hệ thống cấp, thoát nước

4.1. Nước uống phải đáp ứng đủ theo nhu cầu của từng loại lợn; nguồn nước phải đảm bảo chất lượng, hợp vệ sinh (như: nước dùng sinh hoạt; nước máy; nước đã qua xử lý đạt yêu cầu ...).

4.2. Thường xuyên kiểm tra hệ thống cấp nước (bao gồm bể chứa, bồn chứa, đường ống dẫn, máng uống...) đảm bảo hệ thống không bị ô nhiễm, không bị rò rỉ.

4.3. Không để nước thải, nước rửa chuồng chảy tràn từ ô chuồng này sang ô chuồng khác, từ chuồng này sang chuồng khác và không được thải trực tiếp nước thải ra môi trường. Nên có hệ thống thu gom xử lý nước thải, nước rửa chuồng riêng.

5. Công tác thú y và vệ sinh thú y

5.1. Vệ sinh chuồng trại: hàng ngày quét dọn, thu gom chất thải rắn và chất thải Iỏng. Định kỳ phát quang bụi rậm xung quanh chuồng nuôi, khơi thông cống rãnh.

5.2. Khử trùng chuồng trại: thực hiện vệ sinh, khử trùng chuồng trại, các dụng cụ, thiết bị chăn nuôi trước khi đưa lợn vào nuôi theo đúng quy định. Vệ sinh, khử trùng chuồng trại, các dụng cụ, thiết bị chăn nuôi ngay sau khi chuyển đàn/ xuất bán và để trống chuồng ít nhất 7 ngày. Định kỳ phun thuốc khử trùng toàn bộ diện tích xung quanh khu vực chuồng nuôi.

5.3. Kiểm soát ra vào khu vực chăn nuôi: Các phương tiện dụng cụ, giày dép, ủng đều phải thực hiện khử trùng trước khi ra/vào khu chăn nuôi. Định kỳ khử trùng các thiết bị, dụng cụ và phương tiện phục vụ trong khu chăn nuôi. Hạn chế khách thăm quan và những người không phận sự ra vào khu chăn nuôi. Nếu cần thiết thăm thì khách phải thay quần áo, giày dép, đồ bảo hộ phù hợp và thực hiện các biện pháp khử trùng trước khi ra vào khu vực chăn nuôi.

5.4. Bảo hộ lao động: phải có quần áo, bảo hộ lao động sử dụng riêng trong khu vực chăn nuôi. Người chăn nuôi phải thay quần áo, bảo hộ lao động khi ra vào khu vực chăn nuôi, đồng thời định kỳ khử trùng quần áo, bảo hộ lao động.

5.5. Tiêm phòng: phải tiêm phòng vắc xin đầy đủ đối với các bệnh bắt buộc theo quy định của ngành thú y và phải ghi chép lại.

5.6. Sử dụng thuốc thú y: tất cả các loại thuốc thú y, thuốc kháng sinh khi mua và sử dụng phải tuân thủ theo hướng dẫn của nhà sản xuất hoặc chi dẫn của bác sỹ thú y. Nên có nơi bảo quản thuốc riêng biệt.

5.7. Chất cấm: Không sử dụng các hóa chất, chất tạo nạc, chất kháng sinh... nằm trong danh mục cấm sử dụng trong chăn nuôi của Nhà nước và của Bộ Nông nghiệp và PTNT quy định.

5.8. Quản lý dịch bệnh: Trong trường hợp xảy ra dịch bệnh, chủ cơ sở chăn nuôi phải báo cáo ngay cho cơ quan quản lý chuyên ngành thú y hoặc chính quyền địa phương và tiến hành xử lý lợn bệnh theo sự chỉ đạo của chuyên môn thú y, đồng thời phải có ghi chép theo quy định.

6. Xuất bán lợn

6.1. Chỉ xuất bán lợn khỏe mạnh, không bị bệnh; xuất bán lợn sau khi hết thời gian ngưng thuốc như quy định trên nhãn thuốc của nhà sản xuất.

6.2. Phải cung cấp đầy đủ hồ sơ, thông tin về nguồn gốc giống, tiêm phòng, tình hình điều trị bệnh... của tất cả các loại lợn khi xuất bán cho người mua.

6.3. Các phương tiện vận chuyển lợn cần đảm bảo mật độ thích hợp để hạn chế tối đa rủi ro, stress cho lợn và có biện pháp tránh rơi vãi chất thải trên đường trong quá trình vận chuyển.

6.4. Các hộ áp dụng VietGAHP cho chăn nuôi lợn an toàn cần thực hiện đeo thẻ tai nhận dạng hoặc xăm số cho lợn nái, lợn thịt để phục vụ truy xuất nguồn gốc từ cơ sở giết mổ khi xẩy ra dịch bệnh hoặc rủi ro về an toàn thực phẩm.

6.5. Các hộ GAHP nên tham gia vào chuỗi liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ các sản phẩm theo hướng an toàn thực phẩm.

7. Quản lý chất thải và bảo vệ môi trường

7.1. Hàng ngày cần thu gom chất thải rắn (phân, chất độn chuồng nếu có) đưa đến nơi tập trung để xử lý. Nếu phân và chất độn chuồng được xử lý bằng phương pháp ủ thì nên sử dụng thêm các chế phẩm sinh học để tăng hiệu quả xử lý và định kỳ phun thuốc khử trùng xung quanh hố ủ.

7.2. Các chất thải rắn khác như: kim tiêm, túi nhựa, đồ nhựa, v.v... phải được thu gom và xử lý riêng.

7.3. Chất thải lỏng phải được dẫn trực tiếp từ chuồng nuôi tới hệ thống xử lý nước thải (biogas, bể lắng...) bằng đường thoát riêng. Nước thải sau khi xử lý phải đảm bảo an toàn trước khi xả ra môi trường.

7.4. Xác lợn chết do bệnh hoặc không rõ nguyên nhân cần được thu gom và xử lý theo đúng quy định của thú y. Tuyệt đối không bán lợn chết ra thị trường, và không được vứt xác lợn chết ra môi trường xung quanh.

8. Ghi chép, lưu trữ hồ sơ

8.1. Phải có sổ ghi chép và ghi chép đầy đủ tất cả các hoạt động trong quá trình chăn nuôi (từ khẩu nhập con giống, mua và sử dụng thức ăn, tình trạng sức khỏe, tiêm phòng, điều trị bệnh... và việc xuất bán sản phẩm cho từng lứa riêng biệt) theo quy định tại mẫu sổ ghi chép (đính kèm).

8.2. Hệ thống sổ sách ghi chép của chủ hộ phải rõ ràng và cần được lưu giữ ít nhất là 01 năm kể từ ngày đàn lợn được xuất bán hay chuyển đi nơi khác./.

I. HƯỚNG DẪN GHI CHÉP HẠCH TOÁN KINH TẾ CHĂN NUÔI LỢN THEO VIETGAHP LỢN NÔNG HỘ

1. Nguyên tắc ghi chép

Hàng ngày Ghi chép chi tiết nội dung tất cả các mua bán phát sinh trong ngày bao gồm: mua giống, thức ăn, nguyên liệu thức ăn, thuốc thú y, dụng cụ... và bán các sản phẩm từ chăn nuôi như lợn giống, lợn thịt, phân...

Kết thúc ngày, kẻ 1 vạch ngang đánh dấu hết nội dung.

2. Các nội dung cần ghi chép

2.1. Mua giống

- Tên, địa chỉ cơ sở sản xuất.

- Loại lợn (lợn nuôi hậu bị, nuôi thịt...);

- Giống lợn (Duroc, lai ¾ Duroc...)

- Số lượng (con), tổng khối lượng (kg);

- Các loại vắc xin đã được tiêm phòng.

- Tổng tiền đã mua (đồng);

2.2. Mua thức ăn/nguyên liệu thức ăn/thức ăn bổ sung...

- Loại thức ăn (TĂ đậm đặc; Tă hoàn chỉnh cho lợn con, Tă hoàn chỉnh cho lợn thịt; ngô; premix Vit...)

- Tên, địa chỉ cơ sở bán thức ăn chăn nuôi;

- Tên cơ sở/công ty sản xuất;

- Số lượng (bao), khối lượng (kg), ngày sản xuất (ngày/tháng);

- Tổng tiền đã mua (đồng);

2.3. Mua thuốc thú y/ hóa chất khử trùng...

- Tên/ loại thuốc thú y/ hóa chất khử trùng..

- Tên, địa chỉ cơ sở bán;

- Tên cơ sở/công ty sản xuất;

- Ngày sản xuất;

- Tổng tiền đã mua (đồng);

2.4. Mua các vật tư/ thiết bị dụng cụ chăn nuôi khác

- Loại vật tư/ thiết bị dụng cụ

- Tổng tiền đã mua (đồng);

2.5. Mua nhiên liệu (củi, than, gas, trả tiền điện ...)

- Tổng tiền đã mua nhiên liệu (đồng)

2.6. Bán các sản phẩm chăn nuôi lợn

- Tên loại sản phẩm bán (lợn giống, lợn thịt, phân lợn, gas...);

- Tên, địa chỉ, số điện thoại người mua;

- Số thẻ tai/ ô chuồng (nếu là lợn thịt);

- Số lượng (con), tổng khối lượng (kg);

- Tổng tiền đã bán (đồng).

3. Hạch toán kinh tế

Hạch toán kinh tế trong chăn nuôi lợn theo hộ/năm

3.1. Tổng thu/năm:

+ Thu từ bán lợn (thịt, con giống, nái loại...)

+ Thu từ bán phân

+ Thu từ tiết kiệm chất đốt và điện do sử dụng Biogas

+ Thu khác (bán gas ...)

3.2. Tổng chi/năm:

+ Chi phí mua con giống

+ Chi phí mua thức ăn

+ Chi phí mua thuốc thú y, vắc xin, tiêm phòng, thuốc khử trùng.

+ Chi phí điện, nước, vật rẻ...

+ Chi phí khấu hao chuồng trại

+ Chi phí nhân công lao động

+ Chi cho Lãi xuất vay

+ Chi phí khác..

BIẾU HẠCH TOÁN KINH TẾ CHĂN NUÔI LỢN THEO VIETGAHP LỢN NÔNG HỘ

II. HƯỚNG DẪN GHI CHÉP NHẬT KÝ CHĂN NUÔI THEO QUY TRÌNH VIETGAHP LỢN NÔNG HỘ

1. Nguyên tắc ghi chép

Hàng ngày Ghi chép chi tiết nội dung tất cả các hoạt động kỹ thuật phát sinh trong ngày bao gồm: chu chuyển đàn lợn; ghép đàn lợn; trộn thức ăn; cho ăn; thực hiện vệ sinh thú y; công tác thú y tiêm phòng...

Kết thúc ngày, kẻ 1 vạch ngang đánh dấu hết nội dung.

2. Các nội dung phải ghi chép

2.1. Chu chuyển, ghép đàn giống.

- Số ô chuồng thả lợn.

- Số lượng lợn/ô.

2.2. Bấm thẻ tai.

- Số ô chuồng, lượng lợn được bấm thẻ, số hiệu từng thẻ.

2.3. Tự trộn thức ăn:

- Tên công thức thức ăn: công thức số...cho lợn...

- Thành phần tỷ lệ các nguyên liệu TĂ (ghi lần đầu và khi thay đổi công thức).

- Tổng khối lượng đã trộn (kg).

2.4. Dùng thuốc, thức ăn bổ sung trong thức ăn/nước uống.

- Tên thuốc/thức ăn bổ sung.

- Liều lượng đã dùng (số lượng thuốc, thức ăn bổ sung /số lượng thức ăn, nước).

2.5. Cho ăn hàng ngày.

- Loại thức ăn, số lượng lợn, số lượng thức ăn.

2.6. Phòng bệnh và điều trị bệnh.

- Nếu lợn bị bệnh, cần ghi rõ triệu chứng trước.

- Số ô chuồng/chuồng sử dụng, Tên loại vắc xin/thuốc thú y đã sử dụng, Ngày sản xuất, Liều lượng sử dụng.

2.7. Khử trùng chuồng trại.

- Số ô chuồng/chuồng sử dụng, Tên loại thuốc/hóa chất khử trùng, cơ sở sản xuất, ngày sản xuất, liều lượng pha, tổng số dung dịch được pha đã dùng.

2.8. Diệt chuột.

- Phương pháp diệt chuột, Tên loại thuốc/hóa chất diệt chuột, tên nhà sản xuất, Liều lượng pha.

2.9. Xử lý xác lợn chết.

- Số ô chuồng, số lượng con chết, biểu hiện triệu chứng/bệnh tích, chẩn đoán bệnh, phương pháp xử lý xác lợn chết.

2.10. Khách thăm quan.

- Số lượng, tên, địa chỉ của khách tham quan

2.11. Xuất bán sản phẩm.

- Số ô chuồng, Số lượng lợn (con);

BIỂU NHẬT KÝ CHĂN NUÔI THEO QUY TRÌNH VIETGAHP LỢN NÔNG HỘ

BIỂU GHI CHÉP SỬ DỤNG THỨC ĂN

QUY TRÌNH

THỰC HÀNH CHĂN NUÔI TỐT CHO CHĂN NUÔI GÀ AN TOÀN TRONG NÔNG HỘ (VIETGAHP GÀ NÔNG HỘ)
(Ban hành kèm theo Quyết định số 2509/QĐ-BNN-CN ngày 22 tháng 6 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn)

Chương I

NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG

1. Phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng

1.1. Phạm vi điều chỉnh: Quy trình này áp dụng để chăn nuôi gà tốt trong nông hộ nhằm ngăn ngừa và hạn chế các mối nguy cơ gây ô nhiễm ảnh hưởng đến an toàn thực phẩm đối với sản phẩm thịt gà, trứng gà, bảo vệ môi trường, sức khỏe cộng đồng.

1.2. Đối tượng áp dụng: Quy trình này áp dụng đối với các tổ chức và cá nhân chăn nuôi gà theo hình thức chăn nuôi nông hộ tại Việt Nam.

2. Giải thích thuật ngữ

2.1. Chăn nuôi gà trong nông hộ: Là hình thức chăn nuôi gà tại hộ gia đình, với quy mô dưới mức trang trại.

2.2. VietGAHP cho chăn nuôi gà trong nông hộ: Quy trình thực hành chăn nuôi tốt (Good Animal Husbandry Practice - gọi tắt là VietGAHP) cho chăn nuôi gà an toàn trong nông hộ là những nguyên tắc, trình tự hướng dẫn nhằm đảm bảo an toàn, nâng cao chất lượng sản phẩm thịt gà, trứng gà, sức khỏe người chăn nuôi và người tiêu dùng; bảo vệ môi trường và truy nguyên nguồn gốc sản phẩm.

2.3. Chất thải trong chăn nuôi nông hộ: Chất thải trong chăn nuôi bao gồm chất thải rắn, chất thải lỏng và khí thải. Chất thải rắn bao gồm phân, chất độn chuồng, gia súc chết, nhau thai, kim tiêm, ống tiêm... Chất thải lỏng là nước tiểu, chất nhầy, nước rửa chuồng trại, dụng cụ, phương tiện dùng trong chăn nuôi.

Chương II

NỘI DUNG QUY TRÌNH THỰC HÀNH CHĂN NUÔI TỐT CHO CHĂN NUÔI GÀ AN TOÀN TRONG NÔNG HỘ

1. Vị trí, hệ thống hạ tầng chuồng trại và thiết bị dụng cụ chăn nuôi

1.1. Vị trí xây dựng chuồng nuôi, khu vực chăn nuôi gà phải phù hợp với điều kiện thực tế của từng hộ và phải tách biệt với nơi ở và nguồn nước sinh hoạt của người.

1.2. Chuồng nuôi phải có tường bao kín hoặc hàng rào kín ngăn cách với khu vực xung quanh tránh người hay động vật khác ra vào tự do, có cổng ra vào riêng, có hố khử trùng hoặc bố trí phương tiện khử trùng ở cổng ra, vào.

1.3. Chuồng nuôi phải đảm bảo: Nền chuồng không trơn trượt, không đọng nước, dễ làm vệ sinh. Hệ thống tường, mái; rèm che chuồng phải đảm bảo không bị dột, thấm, không bị mưa hắt, tránh được gió lùa và dễ làm vệ sinh. Nên có hố khử trùng tại cửa mỗi dãy chuồng nuôi.

1.4. Nơi nuôi cách ly, tân đáo nên tách biệt với chuồng nuôi chính. Nên có nơi để hoặc kho để dự trữ, bảo quản thức ăn chăn nuôi và thuốc thú y.

1.5. Khu xử lý chất thải, nước thải cần tách biệt với chuồng nuôi chính, công suất của hệ thống xử lý chất thải, nước thải phải đáp ứng nhu cầu xử lý đối với quy mô đàn gà được nuôi.

1.6. Có dụng cụ, thiết bị chỉ dùng riêng cho chăn nuôi, các dụng cụ thiết bị này chỉ được sử dụng tại khu vực chăn nuôi và không dùng chung cho các mục đích khác ngoài khu vực chăn nuôi.

1.7. Thiết bị chiếu sáng, đèn chụp sưởi và các dụng cụ, thiết bị điện khác nên có vật bảo vệ chống vỡ, chống cháy nổ... nhằm đảm bảo an toàn cho người sử dụng và vật nuôi.

2. Giống và quản lý giống

2.1. Gà giống phải có nguồn gốc rõ ràng.

2.2. Con giống phải khỏe mạnh và được tiêm phòng đầy đủ các loại vắc xin phù hợp với lứa tuổi gà theo quy định của thú y.

2.3. Gà giống mới nhập về cần được nuôi cách ly riêng và ghi chép đầy đủ các biểu hiện bệnh lý của con giống trong quá trình nuôi cách ly.

2.4. Không nuôi lẫn các lứa gà khác nhau trong cùng, không nuôi chung với các loài vật khác.

3. Thức ăn và quản lý thức ăn

3.1. Thức ăn phải có xuất xứ (địa chỉ nơi bán, đơn vị sản xuất...) rõ ràng, còn hạn sử dụng. Thức ăn đậm đặc phải có hướng dẫn phối trộn cho từng loại gà; thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh phải có dấu hợp quy. Nguyên liệu dùng để phối trộn thức ăn phải đảm bảo vệ sinh, không bị ôi thiu, nấm mốc, mối mọt.

3.2. Khi phối trộn thức ăn đậm đặc cho gà cần tuân thủ theo công thức đã được khuyến cáo; Thức ăn tự phối trộn phải có và tuân thủ công thức. Thức ăn tận dụng phải được nấu chín trước khi cho ăn. Phải ghi chép đầy đủ thông tin về loại thức ăn, nguyên liệu thức ăn đã mua và sử dụng.

3.3. Trong trường hợp trộn thuốc vào thức ăn, phải kiểm tra đúng chủng loại thuốc, sử dụng theo hướng dẫn của nhà sản xuất và phải ghi chép đầy đủ theo quy định.

3.4. Không sử dụng thức ăn có hoặc cho vào thức ăn chăn nuôi các hóa chất, kháng sinh cấm sử dụng trong thức ăn chăn nuôi theo các văn bản của Nhà nước và Bộ Nông nghiệp và PTNT quy định.

3.5. Thức ăn, nguyên liệu thức ăn chăn nuôi cần có nơi để bảo quản riêng biệt, khô ráo. Nên có các giá kê thức ăn và nguyên liệu, tránh đặt trực tiếp bao thức ăn xuống nền nhà. Nên có các biện pháp ngăn ngừa, diệt chuột và các loại côn trùng gây hại.

4. Nước uống và hệ thống cấp, thoát nước

4.1. Nước uống phải đáp ứng đủ theo nhu cầu của từng loại gà; nguồn nước phải đảm bảo chất lượng, hợp vệ sinh (như: nước dùng sinh hoạt; nước máy; nước đã qua xử lý đạt yêu cầu ...).

4.2. Thường xuyên kiểm tra hệ thống cấp nước (bao gồm bể chứa, bồn chứa, đường ống dẫn, máng uống...) đảm bảo hệ thống không bị ô nhiễm, không bị rò rỉ.

4.3. Không để nước thải, nước rửa chuồng chảy tràn từ ô chuồng này sang ô chuồng khác, từ chuồng này sang chuồng khác và không được thải trực tiếp nước thải ra môi trường. Nên có hệ thống thu gom xử lý nước thải, nước rửa chuồng riêng.

5. Công tác thú y và vệ sinh thú y

5.1. Vệ sinh chuồng trại: hàng ngày quét dọn, thu gom chất thải rắn và chất thải Iỏng. Định kỳ phát quang bụi rậm xung quanh chuồng nuôi, khơi thông cống rãnh.

5.2. Khử trùng chuồng trại: thực hiện vệ sinh, khử trùng chuồng trại, các dụng cụ, thiết bị chăn nuôi trước khi đưa gà vào nuôi theo đúng quy định. Vệ sinh, khử trùng chuồng trại, các dụng cụ, thiết bị chăn nuôi ngay sau khi chuyển đàn/ xuất bán và để trống chuồng ít nhất 7 ngày. Định kỳ phun thuốc khử trùng toàn bộ diện tích xung quanh khu vực chuồng nuôi.

5.3. Kiểm soát ra vào khu vực chăn nuôi: Các phương tiện dụng cụ, giày dép, ủng đều phải thực hiện khử trùng trước khi ra/vào khu chăn nuôi. Định kỳ khử trùng các thiết bị, dụng cụ và phương tiện phục vụ trong khu chăn nuôi. Hạn chế khách thăm quan và những người không phận sự ra vào khu chăn nuôi. Nếu cần thiết thăm thì khách phải thay quần áo, giày dép, đồ bảo hộ phù hợp và thực hiện các biện pháp khử trùng trước khi ra vào khu vực chăn nuôi.

5.4. Bảo hộ lao động: phải có quần áo, bảo hộ lao động sử dụng riêng trong khu vực chăn nuôi. Người chăn nuôi phải thay quần áo, bảo hộ lao động khi ra vào khu vực chăn nuôi, đồng thời định kỳ khử trùng quần áo, bảo hộ lao động.

5.5. Tiêm phòng: phải tiêm phòng vắc xin đầy đủ đối với các bệnh bắt buộc theo quy định của ngành thú y và phải ghi chép lại.

5.6. Sử dụng thuốc thú y: tất cả các loại thuốc thú y, thuốc kháng sinh khi mua và sử dụng phải tuân thủ theo hướng dẫn của nhà sản xuất hoặc chỉ dẫn của bác sỹ thú y. Nên có nơi bảo quản thuốc riêng biệt.

5.7. Chất cấm: Không sử dụng các hóa chất, chất tạo nạc, chất kháng sinh... nằm trong danh mục cấm sử dụng trong chăn nuôi của Nhà nước và của Bộ Nông nghiệp và PTNT quy định.

5.8. Quản lý dịch bệnh: Trong trường hợp xảy ra dịch bệnh, chủ cơ sở chăn nuôi phải báo cáo ngay cho cơ quan quản lý chuyên ngành thú y hoặc chính quyền địa phương và tiến hành xử lý gà bệnh theo sự chỉ đạo của chuyên môn thú y, đồng thời phải có ghi chép theo quy định.

6. Xuất bán gà

6.1. Chỉ xuất bán gà và trứng gà khi gà khỏe mạnh, không bị bệnh; xuất bán gà thịt và trứng gà phải tuân thủ quy định về thời gian ngưng thuốc như trên nhãn thuốc của nhà sản xuất.

6.2. Phải cung cấp đầy đủ hồ sơ, thông tin về nguồn gốc giống, tiêm phòng, tình hình điều trị bệnh... của đàn gà thịt được bán (hoặc hồ sơ của đàn gà đẻ trứng đối với sản phẩm là trứng gà) khi xuất bán cho người mua.

6.3. Các phương tiện vận chuyển gà cần đảm bảo mật độ thích hợp để hạn chế tối đa rủi ro, stress cho gà và có biện pháp tránh rơi vãi chất thải trên đường trong quá trình vận chuyển.

6.4. Các hộ GAHP nên tham gia vào chuỗi liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ các sản phẩm theo hướng an toàn thực phẩm.

7. Quản lý chất thải và bảo vệ môi trường

7.1. Hàng ngày cần thu gom chất thải rắn (phân, chất độn chuồng nếu có) đưa đến nơi tập trung để xử lý. Nếu phân và chất độn chuồng được xử lý bằng phương pháp ủ thì nên sử dụng thêm các chế phẩm sinh học để tăng hiệu quả xử lý và định kỳ phun thuốc khử trùng xung quanh hố ủ.

7.2. Các chất thải rắn khác như: kim tiêm, túi nhựa, đồ nhựa, v.v... phải được thu gom và xử lý riêng.

7.3. Chất thải lỏng phải được dẫn trực tiếp từ chuồng nuôi tới hệ thống xử lý nước thải (biogas, bể lắng...) bằng đường thoát riêng. Nước thải sau khi xử lý phải đảm bảo an toàn trước khi xả ra môi trường.

7.4. Xác gà chết do bệnh hoặc không rõ nguyên nhân cần được thu gom và xử lý theo đúng quy định của thú y. Tuyệt đối không bán gà chết ra thị trường, và không được vứt xác gà chết ra môi trường xung quanh.

8. Ghi chép, lưu trữ hồ sơ

8.1. Phải có sổ ghi chép và ghi chép đầy đủ tất cả các hoạt động trong quá trình chăn nuôi (từ khâu nhập con giống, mua và sử dụng thức ăn, tình trạng sức khỏe, tiêm phòng, điều trị bệnh... và việc xuất bán sản phẩm cho từng lứa riêng biệt) theo quy định tại mẫu sổ ghi chép (đính kèm).

8.2. Hệ thống sổ sách ghi chép của chủ hộ phải rõ ràng và cần được lưu giữ ít nhất là 01 năm kể từ ngày đàn gà được xuất bán hay chuyển đi nơi khác./.

I. HƯỚNG DẪN GHI CHÉP HẠCH TOÁN KINH TẾ CHĂN NUÔI GÀ THEO VIETGAHP GÀ NÔNG HỘ

1. Nguyên tắc ghi chép

Hàng ngày Ghi chép chi tiết nội dung tất cả các mua bán phát sinh trong ngày bao gồm: mua giống, thức ăn, nguyên liệu thức ăn, thuốc thú y, dụng cụ... và bán các sản phẩm từ chăn nuôi như gà thịt, trứng gà, phân...

Kết thúc ngày, kẻ 1 vạch ngang đánh dấu hết nội dung.

2. Các nội dung cần ghi chép

2.1. Mua giống

- Tên, địa chỉ cơ sở sản xuất.

- Loại gà (gà nuôi hậu bị, nuôi thịt...);

- Giống gà (ai cập, lương phượng...)

- Số lượng (con)

- Các loại vắc xin đã được tiêm phòng.

- Tổng tiền đã mua (đồng);

2.2. Mua thức ăn/nguyên liệu thức ăn/thức ăn bổ sung...

- Loại thức ăn (TĂ đậm đặc; Tă hoàn chỉnh cho gà con, Tă hoàn chỉnh cho gà thịt; ngô; premix Vit...)

- Tên, địa chỉ cơ sở bán thức ăn chăn nuôi;

- Tên cơ sở/công ty sản xuất;

- Số lượng (bao), khối lượng (kg), ngày sản xuất (ngày/tháng);

- Tổng tiền đã mua (đồng);

2.3. Mua thuốc thú y/ hóa chất khử trùng...

- Tên/ loại thuốc thú y/ hóa chất khử trùng..

- Tên, địa chỉ cơ sở bán;

- Tên cơ sở/công ty sản xuất;

- Ngày sản xuất;

- Tổng tiền đã mua (đồng);

2.4. Mua các vật tư/ thiết bị dụng cụ chăn nuôi khác

- Loại vật tư/ thiết bị dụng cụ

- Tổng tiền đã mua (đồng);

2.5. Mua nhiên liệu (củi, than, gas, trả tiền điện ...)

- Tổng tiền đã mua nhiên liệu (đồng)

2.6. Bán các sản phẩm chăn nuôi gà

- Tên loại sản phẩm bán (gà giống, gà thịt, phân gà, gas...);

- Tên, địa chỉ, số điện thoại người mua;

- Số lượng (con), tổng khối lượng (kg);

- Tổng tiền đã bán (đồng).

3. Hạch toán kinh tế

Hạch toán kinh tế trong chăn nuôi gà theo hộ/năm

3.1. Tổng thu/năm:

+ Thu từ bán gà (thịt, con giống, mái loại...)

+ Thu từ bán phân

+ Thu từ tiết kiệm chất đốt và điện do sử dụng Biogas

+ Thu khác (bán gas ...)

3.2. Tổng chi/năm:

+ Chi phí mua con giống

+ Chi phí mua thức ăn

+ Chi phí mua thuốc thú y, vắc xin, tiêm phòng, thuốc khử trùng.

+ Chi phí điện, nước, vật rẻ...

+ Chi phí khấu hao chuồng trại

+ Chi phí nhân công lao động

+ Chi cho Lãi xuất vay

+ Chi phí khác…

BIỂU HẠCH TOÁN KINH TẾ CHĂN NUÔI GÀ THEO VIETGAHP GÀ NÔNG HỘ

II. HƯỚNG DẪN GHI CHÉP NHẬT KÝ CHĂN NUÔI THEO QUY TRÌNH VIETGAHP GÀ NÔNG HỘ

1. Nguyên tắc ghi chép

Hàng ngày Ghi chép chi tiết nội dung tất cả các hoạt động kỹ thuật phát sinh trong ngày bao gồm: chu chuyển đàn gà; ghép đàn gà; trộn thức ăn; cho ăn; thực hiện vệ sinh thú y; công tác thú y tiêm phòng...

Kết thúc ngày, kẻ 1 vạch ngang đánh dấu hết nội dung.

2. Các nội dung phải ghi chép

2.1. Chu chuyển, ghép đàn giống.

- Số ô chuồng thả gà.

- Số lượng gà/ô.

2.2. Tự trộn thức ăn:

- Tên công thức thức ăn: công thức số...cho gà...

- Thành phần tỷ lệ các nguyên liệu TĂ (ghi lần đầu và khi thay đổi công thức).

- Tổng khối lượng đã trộn (kg).

2.3. Dùng thuốc, thức ăn bổ sung trong thức ăn/nước uống.

- Tên thuốc/thức ăn bổ sung.

- Liều lượng đã dùng (số lượng thuốc, thức ăn bổ sung /số lượng thức ăn, nước).

2.4. Cho ăn hàng ngày.

- Loại thức ăn, số lượng gà, số lượng thức ăn.

2.5. Phòng bệnh và điều trị bệnh.

- Nếu gà bị bệnh, cần ghi rõ triệu chứng trước.

- Số ô chuồng/chuồng sử dụng, Tên loại vắc xin/thuốc thú y đã sử dụng, Ngày sản xuất, Liều lượng sử dụng.

2.6. Khử trùng chuồng trại.

- Số ô chuồng/chuồng sử dụng, Tên loại thuốc/hóa chất khử trùng, cơ sở sản xuất, ngày sản xuất, liều lượng pha, tổng số dung dịch được pha đã dùng.

2.7. Diệt chuột.

- Phương pháp diệt chuột, Tên loại thuốc/hóa chất diệt chuột, tên nhà sản xuất, Liều lượng pha.

2.8. Xử lý xác gà chết.

- Số ô chuồng, số lượng con chết, biểu hiện triệu chứng/bệnh tích, chẩn đoán bệnh, phương pháp xử lý xác gà chết.

2.9. Khách thăm quan.

- Số lượng, tên, địa chỉ của khách tham quan

2.10. Xuất bán sản phẩm.

- Số ô chuồng, Số lượng gà (con)/trứng gà (quả);

BIỂU NHẬT KÝ CHĂN NUÔI THEO QUY TRÌNH VIETGAHP GÀ NÔNG HỘ

BIỂU GHI CHÉP SỬ DỤNG THỨC ĂN