KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN ĐỀ ÁN “GIẢM THIỂU TÌNH TRẠNG TẢO HÔN VÀ HÔN NHÂN CẬN HUYẾT THỐNG TRONG VÙNG DÂN TỘC THIỂU SỐ GIAI ĐOẠN 2021-2025” (GIAI ĐOẠN II)

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

- Nhằm thay đổi nhận thức, chuyển đổi hành vi trong hôn nhân của thanh thiếu niên người đồng bào dân tộc thiểu số; tăng cường ý thức, trách nhiệm của xã hội, cộng đồng và người dân vùng dân tộc thiểu số trong thực hiện các quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình.

- Giảm bình quân 2% - 3%/năm số cặp tảo hôn và không có trường hợp hôn cận huyết thống đối với các địa bàn, dân tộc thiểu số có tỷ lệ tảo hôn cao và còn trường hợp hôn cận huyết thống. Đến năm 2025, phấn đấu ngăn chặn, hạn chế tối đa tình trạng tảo hôn trong vùng dân tộc thiểu số.

- Các hoạt động thực hiện của Đề án phải bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về hôn nhân và gia đình, phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội và phong tục tập quán tốt đẹp của đồng bào dân tộc thiểu số.

- Tăng cường công tác hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra, sơ kết, tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm trong việc triển khai thực hiện Đề án.

II. PHẠM VI VÀ ĐỐI TƯỢNG

2. Đối tượng:

- Phụ huynh học sinh/cha mẹ nam, nữ thanh niên, người chưa thành niên từ đủ 10 tuổi trở lên là người dân tộc thiểu số; Nhóm vị thành niên, thanh niên là người dân tộc thiểu số chưa kết hôn, tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.

- Các tổ chức, cá nhân liên quan tham gia thực hiện Đề án.

1. Nội dung thực hiện:

- Tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi trong hôn nhân thông qua các cuộc thi tìm hiểu pháp luật về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống; hội nghị tuyên truyền, phổ biến pháp luật; hội thảo, tọa đàm, giao lưu văn hóa, văn nghệ, lễ hội; tư vấn, trợ giúp pháp lý miễn phí tại cộng đồng và lưu động tại thôn, bản.

- Xây dựng, triển khai nhân rộng mới mô hình điểm và các mô hình chuyên đề “Can thiệp làm giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống” nhằm tăng cường khả năng tiếp cận thông tin và sự tham gia của cộng đồng trong công tác ngăn ngừa tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.

- Xây dựng và triển khai hệ thống cơ sở dữ liệu về tảo hôn và hôn nhân tại các huyện, thị xã thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số nhằm thu thập, cập nhật số liệu định kỳ theo 6 tháng và hàng năm.

2. Giải pháp triển khai:

- Tăng cường các hoạt động tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức, chuyển đổi hành vi tại các cấp (tỉnh, huyện, xã, trường học, thôn/bản, hộ gia đình), trên các phương tiện thông tin đại chúng.

- Phát huy vai trò của của Mặt trận Tổ quốc, Đoàn thanh niên, Hội Phụ nữ, đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên, cán bộ chuyên trách công tác dân số cấp xã, công tác viên dân số/y tế thôn, bản, già làng, trưởng bản, trưởng thôn, chức sắc, chức việc, người có uy tín trong vùng dân tộc thiểu số trong tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật về Luật Hôn nhân và Gia đình, Luật Trẻ em, Luật Phòng, chống bạo lực gia đình, Luật Bình đẳng giới, Dân số và phát triển và các văn bản liên quan đến công tác triển khai thực hiện Đề án.

- Khảo sát, thu thập thông tin, số liệu chính xác liên quan đến tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống để đánh giá, lựa chọn và nhân rộng các Mô hình có hiệu quả cao trong giai đoạn I; xây dựng và triển khai nhân rộng mới Mô hình trong giai đoạn II tại xã, phường, thị trấn và các trường học từ trung học cơ sở, trung học phổ thông, trường dân tộc nội trú thuộc tỉnh có tỷ lệ tảo hôn cao và còn tồn tại hôn nhân cận huyết thống (số lượng mô hình do Ban Dân tộc tỉnh, UBND các huyện xem xét, quyết định).

- Xây dựng, đưa các qui định của pháp luật về hôn nhân và gia đình, các qui định pháp luật liên quan khác, hình thức, định mức xử lý vi phạm vào hương ước, quy ước, tiêu chuẩn bản làng văn hóa, gia đình văn hóa; yêu cầu các hộ gia đình có con đang tuổi vị thanh niên phải ký cam kết nói không tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.

- Vận động, động viên những người trong cuộc (người đã tảo hôn hoặc hôn nhân cận huyết) chia sẻ hệ lụy về kinh tế, sức khỏe, tinh thần của bản thân trong các cuộc hội nghị, hội thảo, tọa đàm, giao lưu, thăm quan, trao đổi kinh nghiệm liên quan về hôn nhân và gia đình.

- Phối hợp và tăng cường các hoạt động giao lưu giữa các địa phương lân cận và thực hiện ngăn ngừa, phòng chống nạn tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào dân tộc thiểu số;

IV. THỜI GIAN VÀ KINH PHÍ THỰC HIỆN

2. Kinh phí thực hiện: Tổng kinh phí thực hiện Đề án: 5.104 triệu đồng. Trong đó:

- Ngân sách địa phương: dự kiến 766 triệu đồng.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

- Chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành và UBND các huyện, thị xã có liên quan tổ chức triển khai, thực hiện kế hoạch này.

2. Sở Y tế chủ trì, phối hợp với các sở, ngành và địa phương tổ chức các hoạt động nâng cao chất lượng dân số và can thiệp y tế trong các chương trình, đề án được phê duyệt nhằm giảm thiểu tỷ lệ tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.

4. Sở Thông tin và Truyền thông chủ trì, phối hợp với các sở, ngành và địa phương liên quan thực hiện nhiệm vụ tại tiểu mục 1.1 và 1.6, mục 1, phần III của Kế hoạch này.

6. Sở Giáo dục và Đào tạo chủ trì, phối hợp với các sở, ngành và địa phương xây dựng các giải pháp để thực hiện lồng ghép các nội dung giáo dục về tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; tăng cường giáo dục kỹ năng sống, giáo dục định hướng nghề nghiệp cho học sinh ở các trường có cấp học Trung học cơ sở, Trung học phổ thông trong vùng dân tộc thiểu số.

8. Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh, Báo Thừa Thiên Huế chủ trì, phối hợp với các sở, ngành và địa phương xây dựng chuyên trang, chuyên mục, tin, bài, phóng sự, tài liệu có nội dung phong phú, đa dạng để tuyên truyền, thay đổi nhận thức về các hủ tục không còn phù hợp trong đồng bào dân tộc thiểu số.

10. Các Sở, ban, ngành có liên quan: Theo chức năng, nhiệm vụ được giao phối hợp, lồng ghép các hoạt động liên quan tuyên truyền các nội dung về giảm thiểu tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào dân tộc thiểu số vào các hoạt động của Sở, ban, ngành góp phần thay đổi nhận thức, nhằm hạn chế và đẩy lùi, tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số.

Trên đây là kế hoạch Thực hiện Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2021-2025” (giai đoạn II) trên địa bàn tỉnh. Căn cứ nội dung kế hoạch yêu cầu các cơ quan liên quan, UBND các huyện, thị xã chủ động tổ chức thực hiện theo thẩm quyền./.